1-ШЎъба: педагогик технологиялардан самарали фойдаланиш муаммолари ва ечимлар

1. 
Техник муаммолар 
- 
булар таълим тизимида фойдаланиладиган 
электрон-ҳисоблаш ва бошқа АКТ техникасига қўйиладиган талабларни, 
уларни амалда қўллаш хусусиятларини ўз ичига олади;
2. 
Дастур муаммолари
- 
булар таълим тизимида фойдаланиш учун 
дастур таъминотининг таркиби ва турларини, уларнинг қўлланиш таркиби 
ва хусусиятларини белгилайди;
3. 
Тайѐргарлик муаммолари 
- 
булар ўқитувчи ва ўқувчи,
педагог ва талабаларнинг ахборот-коммуникация технологияларидан, шу 
жумладан, ҳисоблаш техникасидан ҳам фойдаланиш уқуви билан 
боғлиқдир. 
Таълимдаги мавжуд муаммоларда АКТдан фойдаланиш 
имкониятлари:
Биринчидан,
таълим жараѐнида компьютерлар ва ахборот-
коммуникация воситаларининг қўлланилиши, талабаларнинг улар билан 
бемалол 
ишлай 
олишлари 
педагогик 
жараѐндаги 
энг 
муҳим 
камчиликлардан ҳисобланган 
субъективизм
ни чеклайди. Масалан, агар 
талабанинг жавоби ѐки бевосита ўзлаштиришини баҳолаш ўқитувчининг 
талаба шахсига муносабати таъсирида кечган бўлса, машиналар 
воситасида бериладиган маълумотлар 
объектив характерга
эга бўлади. 
Иккинчидан,
компьютер орқали болага етказилаѐтган маълумотни зарурат 
бўлганида, қайта - қайта чақириш ва такрорлаш имконияти ҳам бор. Бу 
нарса айрим талабаларда, гуруҳ шароитида ишлаганда кузатиладиган 
ийманиш каби сифатнинг намоѐн бўлмаслигини таъминлайди. 
Учинчидан
, 
ҳар бир профессор-ўқитувчининг ўзигагина хосбўлган тушунтириш 
услуби, методик ѐндашуви
 
мавжуд. АКТ воситаларидан фойдаланиш 
педагогик жараѐнлар ичидаги самарасиз услубиѐтларга барҳам беради. 
Тўртинчидан
, янги ахборотларни узатиш технологиялари билимларни 
ўзида ифода этиб, унда схемалар, расмлар, жадваллар, график ва 
диаграммаларга кенг ўрин берилади. Бу нарса ѐшларда образли хотирани 
анча жонлантириб, уларнинг эслаб қолиш қобилиятини кучайтириши
 
мумкин. 
Бешинчидан
, ушбу ахборот воситаларидаги маълумотларни кичик 
ҳажмли дискетлар ва флешкаларга ѐзиб олиш ва улардан зарур ўринларда 
фойдаланиш мумкин. Бу ҳам вақтни, ҳам маблағни тежайдики, иқтисодий 
жиҳатдан юзлаб тиражларда чоп этилаѐтган китоблардан арзон бўлади.
Энг муҳими, манфаатдор аудитория 
хоҳлаган маълумотини бир хил 
сифат ва тизимда олиши мумкин 
бўлади. Ниҳоят, улар 
"ахборот асри" 

---

252 
деб эътироф этилаѐтган янги асрда яшаб ижод қилувчи 
ѐшларнинг онгини 
ўстиради, улардаги техник воситалардан чўчиш ҳиссини йўқотади
.
Хуллас, таълим муассасаларининг бу нарсага сарфланган маблағлари 
беҳуда кетмаслиги эҳтимолдан холи эмас. 
Шундай қилиб, таълим жараѐнига замонавий ахборот коммуникация 
технологияларини жорий этилиши қуйидагиларга олиб келади: 

таълим жараѐнида, ўқувчи-талабаларнинг аниқ тайѐргарлик 
даражаси, қобилиятлари, янги материални ўзлаштириш суръати, қизиқиш 
ва майллари ошади; 

кўпроқ индивидуал равишда ишлашга ѐрдам беради; 

ўқувчи-талабаларнинг 
билиш 
фаолиятларини 
кучайтириш, 
уларнинг ўз-ўзини такомиллаштириш, таълим ва касбга қизиқишлари 
ҳамда интилишларини қўллаб-қувватлаш ва ривожлантиришга эришилади; 

таълим 
жараѐнида фанлараро алоқалар кучаяди, борлиқ 
ҳодисаларини комплекс ўрганишга эришилади; 

таълим жараѐнининг мослашувчанлиги, омилкорлиги, ташкил 
топиш шакллари ва усулларини такомиллаштириш ҳисобига уни доимий 
ва динамик янгилашга эришилади; 

барча таълим муассасаларида ўқитишнинг муаммоли ва компьютер 
воситаларидан ҳамда виртуал стендлардан фойдаланиш кенг йўлга 
қўйилади; 

таълим жараѐнининг технологик базасини ҳозирги замон техник 
воситаларини 
жорий 
этиш 
йўли 
билан 
таълимни 
янада 
такомиллаштиришга эришилади