1-seminar. Suyaklarning tuzilishi. Suyaklarning tarkibi, organik va anorganik moddalar. Tana skeleti. Qo‘l va oyoq skeleti suyaklarining tuzilishi Miya qutisining tuzilishi. Gavda muskullarining tuzilishi


Xarakat funktsiyalarini idora etilishi



Download 37,93 Kb.
bet23/24
Sana12.02.2022
Hajmi37,93 Kb.
#444719
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24
Bog'liq
1-sem.

Xarakat funktsiyalarini idora etilishi.
Xarakat funktsiyalarini markaziy va pereferik nerv tizimlari orqali idora etiladi. Ikkala tizimning xamkor faoliyati tufayli organizmning tashki muxit ta’sirotiga bergan oddiy javob reaktsiyalaridan tortib, toki yukori mutaxasislashgan xarakatlarni bajarilishi ta’minlanadi. Xarakat funktsiyalarni bajarilishda nerv tizimining kuyidagi tarkibiy kismlari ishtirok etadi:
Pustlokning xarakat zonasi – xarakatlarni taxminiy bajarilish rejasi aniklanadi.
Pustlok osti zonasi – ongli xarakatlarni idora etadi.
Miyacha va bazal yadrolar – fazoda va ma’lum vakt ichida xarakatlarni anik bajarilishi nazorat kilinadi.
Talamus – sezuvchi impulьslarni utkazish markazi.
Orqa miyaning neyronlari – o’tkazuvchi tizimni tashkil etadi.
Muskul retseptorlari va proprioretseptorlar – ta’sirotni kabul kilish, ko’zgolishni uzatish.
Kursatilgan tizimning xar bir zvenosida xarakat analizatorining perifirik uchidan boshlab, muskullarda va bugimlarda joylashgan retseptorlar va proprioretseptorlarning ta’sirlanishi natijasida, kul-oek bugimlari va muskullarni xolati xakida signallar pustlok osti soxasi orqali va miyacha ishtirokida nerv tizimiga yetkaziladi.
MUSKULLARNING KUCHI VA ISHI.
Muskulning ishi. Muskullar tomonidan bajaradigan ishining negizida kiskarish xususiyati yetadi. Muskul kiskarganda uning bir uchiga ikkinchi uchi yakinlashadi. Turli xarakatlar bajarish jaraenida muskulning xarakat kiluvchi va kimirlamay turuvchi uchlari almashib turishi mumkin. Kiskarish natijasida muskullar tomonidan ma’lum tortishuv kuchlar paydo buladi va turli jismlarni bir joydan ikkinchi joyga surilishi natijasida mexanik ish bajariladi. Bu ish kilogrammometrlar bilan ulchanib, muskul kuchi bilan jismni surilgan masofa orasidagi kupaytmasiga teng. Demak, muskullarni kiskarishi natijasida mexanik ish bajariladi. Muskulning kiskarish jaraeni bushashish va taranglashish xolatlaridan tashkil topgan. Muskulning bushashishi muskulning chuzilishi bilan ta’riflanadi. Masalan, pastga tushirilgan kulni muskullari chuzilgan, lekin taranglashmagan buladi. Muskulning taranglashish xolatida muskulning uzunligi ikki xilda uzgaradi: ba’zi vaziyatda chuzilishi, boshka bir xolatlarda kaltalashishi mumkin. Masalan, gavda orqaga tashlanganda korin muskullari taranglashadi va chuziladi. Kul panjasini kattik kisib, yelka oldi yelka tomon bukilganda, ikki boshli muskul taranglashadi va kaltalashadi. Demak, kiskarish jaraenining xolatlarida muskulning uzunligi uzgaradi va muskullar xar xil rejimda ishlashi mumkin. Muskullarni ishi 3 xil - izometrik, izotonik va auksotonik rejimlarida utishi mumkin.

Download 37,93 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish