1-semestr 1-lаborаtoriya ishi mavzu: Farmatsevtik injiniring fanidan fizik kattaliklar va ularni o’lchash. Maqsad

Namlikning material yuzasidan bug’lanishi
Bu jarayon asosan bug’ning qattiq material yuzasidan havoning chegara qatlami orqali tashqi diffuziya yo’li bilan o’tishidan iborat. Tashqi diffuziya yordamida namlikniing taxminan 90% yo’qtiladi. Material yuzasidan atrof muxitga namlik bug’ holatida o’tadi. Tashqi diffuziyaning harakatlantiruvchi kuchi material yuzasi va atrof-muxitdagi konsentrasiya yoki parsial bosimlar ayirmasi R_m – R_x bilan ifodalanadi.

Diffuziya oqimidan tashqari, namlik termodiffuziya yo’li bilan ham tarqaladi. Termodiffuziya xodisasi, chegara qatlamida temperaturalar farqining ta’siri natijasidi yuz beradi. Konvektiv quritish jarayoni nisbatan past temperaturalarda olib borilsa, termodiffuziya orqali tarqalgan namlikning miqdori juda kichik bo’ladi.

Quritish tezligi o’zgarmas bo’lgan davrda materialning namligi gigroskopik namlikdan katta bo’ladi, material yuzasidagi 6yg’ esa, to’yingan bo’ladi ( R_m = R_t). Bu davrda namlik materialning yuzasiga uning ichki qismlarsdan katta tezlik bilan siljiydi. Material yuzasidan namlikning berilishi quyidagi tenglama orqali topiladi:

(16.2)

bu yerda β - namlik berish koeffshtenti; P_m - material yuzasidagi to’yingan bug’ning parsial bosimi; P_x – bug’ning havodagi parsial bosimi; B - barometrik bosim. P_m, P_x va B kattaliklar Pa (Paskal) yoki mm. simob ustuni hisobida o’lchanadi. Namlik berish koeffisienti β havoning tezligiga, issiqlik tashuvchi agentning material yuzasini aylanib o’tish sharoiti, materialning shakli va uning o’lchami, quritish temperaturasi va boshqa parametrlarga bog’liq.