1. Саноатда бошқарув объектив зарурият ва мақсадга йуналтирилган жараён сифатида

Ихтисослаш даражасининг асосий кўрсаткичлари қуйидагилардан иборат:
-ихтисослашган корхоналар ишлаб чиқарган маҳсулотининг шу маҳсулот турининг умумий ҳажмидаги салмоғи;
-ишлаб чиқарилган, технологик жиҳатдан ўхшаш бўлган ассортиментдаги буюмларнинг гуруҳлари, турлари.
Корхона таркибидаги ихтисослашувни таърифлаш учун қуйидаги кўрсаткичлардан фойдаланилади:
-дастгоҳлар илғор турларининг ушбу корхона ёки цех дастгоҳларининг умумий миқдоридаги салмоғи;
-поток линияларда ўрнатилган дастгоҳларнинг салмоғи. Масалан, поток усулида ишлаб чиқаришда банд бўлган металл қирқувчи дастгоҳларнинг ҳамма асбоб-ускуналар қийматига нисбати (фоиз ҳисобида);
-корхона ишлаб чиқарадиган турли маҳсулотларда унификациялаштирилган ёки бир шаклга келтирилган деталлар ва қисмлар салмоғи.
Ихтисослашган корхона (фирма)лар ва уларнинг бўлималари сонининг ўсиши ҳам ишлаб чиқаришнинг ихтисослашуви юқори даражада эканлигини кўрсатади.
3. Aйланма фондлар - бу ишлаб чиқариш жараёнида бир марта қатнашиб, ўз қийматии тайёр маҳсулотга ўтказиб, ўз шаклини ҳам ўзгартирадиган, бутунлай йўқотиб юборадиган меҳнат буюмларидир.
Aйланма фондларга ишлаб чиқариш жамғармалари ва ишлаб чиқаришдаги маблағлар, тугулланмаган ишлаб чиқариш ва келгуси давр харажатлари киради.
Саноат корхоналари фаолиятининг асосий ва айланма фондлар ҳамда айланма маблағлар билан узвий боғлиқлиги алоҳида ахамнят касб этади. Муомаладаги ишлаб чиқариш фондларининг йиғиндиси айланма маблағларни ифодалайди. Айланма маблағлар 2 та фондни ўз ичига олади:
- айланма фондлар;
- муомала фондлари.
Айланма фондлар, уз навбатида ншлаб чикариш жамғармаси, тугалланмаган ишлаб чиқариш, келгуси давр харажатлари ва омоорлардаги тайёр маҳсулотлардан иборат булади. Муомала фондларига жўнатишга юкланган маҳсулотлар ва давлат банкидаги пул маблағлари киритилади. Айланма маблағларнинг таркибини 6-чизмада куриш мумкин:

Бунда: П — корхонанинг пул шаклидаги маблағлари;

ишлаб чиқариш воситаларини сотиб олиш учун (Ив) ва иш ҳақи (Иҳ), сўм ҳисобида.
Ич — ишлаб чиқариш воситаларининг унумли истеъмоли, сўм ҳисобида;
Т — ишлаб чиқариш воситаларининг ишлаб чикариш жараёнида истеъмол олиниши натижасида ишлаб чиқарилган товарлар қиймати, сўм ҳисобида;
П' — ишлаб чикарилган маҳсулотларни сотиш натижасида ҳосил булган пул, сўм хисобида.
Корхонанинг айланма маблағлари кенгайтирилган такрор ишлаб чиқариш жараёнида мухим роль ўйнайди. Чунки улар ишлаб чиқариш жараёнининг узлуксизлигига шароит яратиб берадилар. Айланма маблаглари камайиб кетган корхона (фирма) лар оанкротликка юз тутадилар.
Ташкил этилиш усулига караб айланма маблаглар нормаллаштириладиган ва нормаллаштарилмайдиган маблагларга булинади.
Нормаллаштириладиган айланма маблаглар корхонанинг узлуксиз ишлашини таъмйнлаш учун керак булган маблагларнинг минимал миқдоридир.