1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta’lim vazirligi

Birinchi marta 
ishlatilgan metodlar, 
metodik ishlanmalar 
Ochilish yili 
Viruslar, kasalliklar 

---

 
 
22 
Bakterial filtrlardan 
viruslarni filtrlash 
1982 
Tamaki mozaikasi virusi 
(D.I.Ivanovskiy) 
1898 
qirov (yashchur) (Leffler va Frosh) 
1899 
parranda va qo‘ylar chumasi 
1900 
sariq bezgak 
1902 
qushlar va qo‘ylar chechagi 
1903 
qutirish va cho‘chqalar chumasi virusi 
1904 
odam chechagi virusi 
1905 
itlar chumasi va vaksina virusi 
1907 
denge virusi 
1908 
chechak va traxoma 
1909 
poliomielit 
1911 
Raus sarkomasi 
1915 
bakteriofaglar 
1916 
qizamiq 
1917 
uchuq 
1926 
vezikulyar stomatit 
Laboratoriya 
hayvonlarini qo‘llanilishi 
1881 
qutirish (Paster) 
1931 
cho‘chqalar gripi, otlarni g‘arbiy 
ensefaliti 
Yangi tug‘ilgan
sichqonlar 
koksaki 
Kaptarlar 
V gepatiti
Shimpanze 
onkogen viruslar
Cho‘chqa bolalari 
ichak viruslari uchun 
Viruslarni ajratishda 
tovuq embrionlarini 
ishlatish 
1931 
gripp, chechak, leykoz, tovuqlar 
sarkomasi kabi viruslar (A. Woodruff i 
E. Goodpasture) 
1933 
odam grippi va otlarning sharqiy 
ensifaliti 
1934 
parotit 
Sentrifugalash metodini 
ishlatish 
1935 
TMVning kristallari olindi(Stenli) 
1936 
sichqonlar sut bezlari raki 
1937 
kana ensefaliti 
Viruslarni o‘rganishda
birinchi marta elektron 
mikroskop ishlatilishi 
1939 
A.V.Arden, 
G.Ruske 
Ospovaksina virusini 
faqat DNK tutishini 
isbotladi. bir tipdagi
nuklein kislotaning 
mavjudligi aniqlandi – 
DNK yoki RNK. 
1940 
ospovaksina virusini DNK tutishi 
(Xogland va safdoshlari) 

---

 
 
23 
Gemagglyutinatsiya 
fenomenini ochilishi 
(eritrotsitlarni viruslarga 
yopishishi) 
1941 
gripp virusini o‘rganish jarayonida (G. 
Hirst) 
1942 
gripni neyraminidaza fermenti
(G. Hirst) 
1945 
Qrim gemorragik isitmasi virusi 
1948 
Koksaki viruslari 
Emadigan sichqonlar 
1948 
mialgiya epidemiyasi (Sayklz) 
Hayvon to‘qimalari
hujayralarini sun’iy 
muxitda o‘stirish 
1949 
Viruslarni ko‘paytirish 
uchun to‘qima 
kulturalarini ishlatish 
metodi 
1950 
F. Bobbins i J. Enders 
Tirik vaksina 
(attenuirlash asosida) 
poliomielitga qarshi (Sebin) 
O‘ldirilgan vaksina 
poliomielitga qarshi (Solk) 
Lizogen faglar 
profagining induksiyasi 
isbotlandi 
1950 
(Lvov va b.,) 
Sitomegalovirus, 
respiratorno-sinsitial 
viruslar; 
1951 
sichqonlar leykozi va ESNO viruslari; 
Hujayralarning o‘stirish 
metodini ishlab 
chiqqanlari uchun Nobel 
mukofotini berilgan 
1952 
Enders, Ueller va Robinslar 
Bakteriofaglarning
yuqumliligi faqat DNK 
siga bog‘liqligi
isbotlandi 
1952 
T-2 fagi (Xershi va Ch eyz) 
Tovuq embrioni 
hujayralarining 
monosloyida 
blyashkalarni titrlash, 
miqdoriy aniqlash metodi 
1952 
Dulbekko 
1953 
adenoviruslar 
1954 
qizilcha (krasnuxa); 
Tamaki mozaikasi 
virusini 
rekonstruksiyalangan 
yuqumliligi saqlangan 
zarralarini olindi 
1955-57 
TMV(Frenkel-Konrat, Vilyams, Singer) 
Virus zarrasining 
simmetriyasi nazariyasini 
ishlab chiqildi 
1956-62 
virus zarrasining strukturasi viruslar
klassifikatsiyasi sistemasidagi
mezonlardan biri bo‘ldi (Kaspar 

---