1 O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

 

---

196 
11.3.Ish yuritishni takomillashtirish yo’llari 
Ish yuritishni takomillashtirish yo‘llaridan biri - ish yuritish xodimlari 
foliyatiga ilmiy usullarni joriy qilishdir. 
Hujjat tuzishni o‘rgatish maxsus ta‘lim tizimida eng dolzarb masaladir. Idora 
xodimlarini tayyorlash va ular malakasini oshirish kurslarini xamma joyda tashkil 
qilish zarur. Kollej va oliy uquv yurtlarida hujjat tuzishga oid maxsus kurslar joriy 
etish maqsadga muvofiqdir. 
Ish yuritish holatini yaxshilash uchun ish yuritish bo‘linmalarini (umumiy 
bo‘limlar, devonxonalar, kotiblar va xokazo) tashkil qilishni yaxshilash, 
lavozimlarning aniq nomenklaturasini, turli kategoriyadagi korxona va muassasa 
uchun lavozimlar soni normativlarini ishlab chiqish lozim. 
Ish yuritish sohasida mehnat unumdorligini oshirish hujjat tuzish va ishlash, 
shuningdek, axborot olish jarayonlarini mexanizastiyalash yo‘li bilan amalga 
oshirilmog‘i kerak. Hujjat ustida ishlashning ko‘pgina jarayonlari uchun texnika 
vositalari mavjud. 
Hujjatlar turlari va nusxasini eng ko‘p darajada kamaytirish ish yuritishni 
takomillashtirishda muhim ahamiyatga ega. Bu ayniqsa har xil ichki hujjatlar: 
ma‘lumotnoma, yozma ma‘ruza, bildirishnomalar tayyorlashga taalluqlidir. Bu 
hujjatlarning hammasi iloji boricha og‘zaki ma‘ruza, farmoyish, habarlar bilan 
almashtirilishi kerak. Ayrim hollarda yangi hujjat tayyorlash o‘rniga hujjatni 
tegishli ustxat bilan qaytarish yoki telefonogramma berish bilan cheklanish 
mumkin. 
Boshqaruv xodimlari vaqtini tejash uchun standart hujjatlardan kengroq 
foydalanish lozim. Buning uchun xatlar namunaviy matnlarining maxsus tematik 
to‘plamlarini ishlab chiqish va ularni bosib chiqarish yo‘li bilan ko‘paytirish 
maqsadga muvofiqdir. 
Har qanday tajribadan ko‘p narsani o‘rgansa bo‘ladi. Bu o‘z navbatida o‘sha 
joyda ishni to‘g‘ri tashkil etish va tartibga solishga aloxida ahamiyat beradi. Bu 
jihatdan O‘zbekistonda bu amaliyotdan foydalanish katta samara keltirishi mumkin 
bo‘lgan yapon tajribasi katta qiziqish uyg‘otadi. Undan tashqari, ijtimoiy - 

---

197 
madaniy sharoit, milliy an‘analar, kattalarga hurmat, oilaviy tadbirlar tashkil 
qilishga intilish, qoidalarga, qonunlarga, tartib-intizomga rioya qilish azaldan 
boshlab yapon va o‘zbek xalqlariga mansubdir. Yapon tajribasining bir ustunligi 
bor, bu - agar hujjatlar tuzishda xatolikka yo‘l qo‘yilsa, rahbar tamonidan kim 
aybdorligini aniqlash noto‘g‘ri deb hisoblanadi. Asosiy maqsad aybdorni topish 
emas, balki tezroq yo‘l qo‘yilgan xatoning sababini aniqlashdir. Shunday qilib bu 
sharoitlarda mehnatkashlar kobiliyatining o‘sishi rag‘batlantiriladi.