1. “Nazariy tilshunoslik masalalari” fani, uning predmeti, maqsad va vazifalari


Qadimgi Yunon va Rimda tilshunoslik.( falsafiy davr, grammatik davr, Geraklit, Demokrit, Platon, Anaksimen, Iskandariya maktabi



Download 81,84 Kb.
bet10/36
Sana31.12.2021
Hajmi81,84 Kb.
#268336
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   36
Bog'liq
tildan yakuniy javoblari

16. Qadimgi Yunon va Rimda tilshunoslik.( falsafiy davr, grammatik davr, Geraklit, Demokrit, Platon, Anaksimen, Iskandariya maktabi)

46. Tilshunoslik fani taraqqiyoti tarixidan. Tilshunoslik fanining shakllanish bosqichlari. Antik davr tilshunosligi.

Qadimgi yunon tilshunosligi. Yunon tilshunosligining taraqqiyoti ikki davrga bo‘linadi: 1.Falsafiy davr. 2.Grammatik davr. Tilshunoslikning falsafiy davri 2 asr davom etadi. Bunda tilga falsafaning bir qismi sifatida qarash, til hodisalarining mohiyatini falsafiy jihatdan ochish va tushuntirish, taxminlar, xulosalar chiqarish, g‘oyalar yaratish ayni davrning eng muhim xususiyati hisoblanadi. Fikr yuritilayotgan davrning o‘ta dolzarb va eng muhim muam-molaridan so‘z bilan ma’no orasidagi, predmet bilan uning nomi orasidagi munosabat masalasi edi va munosabat masalasini hal qilishda Geraklit va Demokrit g‘oyalari ilgari surildi. Bu masala Platonning «Kratil» nomli asarida ham mukammal bayon qilinadi. Tilshunoslikning falsafiy davrida qadimgi yunon fay-lasuflari Anaksimen (“Riktorika” asari, stilistika fanining asosi), Prodik (sinonimika masalalari), Protagor (ot jinsi, fe’l zamonlari, gap turlari) Platon (etimologika fanining asoschisi), Aristotel(grammatikani mantiqdan ajratdi)lar til masalalariga oid asarlar yaratganlar.

Tilshunoslikning grammatik davri (Iskandariya)da Zenodot, Aristarx, Dionisiy, Apolloniy Diskol kabilar tadqiqot ishlarini olib borganlar. Zenodot (taxminan er.av.250) artiklni, olmoshlarni farqladi.

Aristarx (er.av.215-143) so‘z turkumi haqidagi ta’limotni mukammal ishlab chiqdi va sakkizta so‘z turkumini ajratdi. Bular: ot, fe’l, sifatdosh, artikl yoki ko‘rsatkich, olmosh, old ko‘makchi, ravish va bog‘lovchi.

Dionisiy (er.av.170-9) «Grammatika san’ati» nomli sistemalashtirilgan dastlabki yunon grammatikasini yaratdi.

Apolloniy Diskol ( eramizning II asrining birinchi yarmi) bizgacha etib kelgan yunon tili sintaksisini yaratdi. U «Sintaksis haqida» asarida yunon tili sintaksisiga oid ma’lumotlarni berdi.

Iskandariya maktabi vakillari tilning tovush tomoniga ham katta e’tibor berishdi. Ular tovushlarni akustik prinsip asosida tasvirladilar, tovush va harflarni aynan bir narsa hisoblab, ularni unli va undosh tovushlarga ajratdilar. bo‘g‘in, urg‘u haqida ham ma’lumot berishdi.

Tilshunoslikning grammatik davrida Iskandariya maktabi vakillari yunon tilining fonetikasi, morfologiyasi va sintaksisi bo‘yicha jiddiy tadqiqot ishlarini olib bordilar va qator asarlar yaratdilar.


Download 81,84 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish