4.4. Mahsulot tan narxining kalkulyatsiyasini hisoblash.
1tonna ruda uchun kalkulkyatsiya fabrika analogi bo’yicha qabul qilinib, bir xil sifatdagi xom-ashyo, material va energoresurslarni o’z ichiga oladi.
Xom ashyo uchun xarajatlar miqdori diplomning texnologik qismidagi material hisob kitoblarga asoslangan holda olinadi. Yordamchi dastgohlarning umumiy material, yoqilg’I va energiya istemol qilinishi zavodnikiga o’xshash qilib olinadi.
Jadval – Ishlab chiqarish hajmini tan narxini kalkulyatsiyasini hisoblash.
Xarajatlarning nomlanishi
|
1t ruda uchun
|
Barcha chiqadigan mahsulot uchun
|
miqdor,t
|
Sumasi,so’m.
|
Miqdor,t
|
Sumasi,so’m.
|
Ruda transport xarajatlari, t
|
28000000
|
6000
|
28000000
|
168000000000
|
Yordamchi materiallar va texnik talablar uchun
|
195633
|
12,287
|
195633
|
2403744000
|
Transport lentasi, m.
|
0,001
|
298,610
|
1680
|
50166400
|
Futerofka po’latdan, kg
|
0,032
|
7,875
|
103440
|
81459000
|
Po’lat sharlar, kg
|
5,000
|
1,592
|
3934800
|
626420100
|
Oxaktosh, kg
|
0,300
|
0,347
|
255000
|
8848500
|
Natriy sianid, kg
|
0,850
|
0,850
|
722500
|
61412500
|
Ishqor, kg
|
12,040
|
9,385
|
625440
|
586975400
|
Qatron, kg
|
0,212
|
168,000
|
73200
|
1229760000
|
Kislorod, kg
|
1,700
|
4,993
|
1152600
|
575493100
|
Yoqilg’i, kg
|
1,388
|
0,450
|
1886024
|
84871100
|
Toza suv, m3
|
0,001
|
0,039
|
1682536
|
65618400
|
Texnik suv,m3
|
5,290
|
0,570
|
1075920
|
61327400
|
Aylanma suv, m3
|
0,338
|
0,002
|
1574944
|
3149800
|
Ishchilarni ish haqi,so’m.
|
-
|
-
|
-
|
1314887500
|
Sot.ajratma(26,2)
|
-
|
-
|
-
|
344500525
|
Dastgohlarni ishlatish xarajatlari
|
-
|
-
|
-
|
21076900507
|
Sex xarajatlari
|
-
|
-
|
-
|
17183114288
|
Zavod umumiy xarajatlari
|
-
|
-
|
-
|
153111866490
|
Zavoddan tashqari xarajatlar
|
-
|
-
|
-
|
17107611260
|
Umumiy tannarx
|
-
|
-
|
-
|
383978000000
|
4.5. Loyihaning iqtisodiy samaradorligi.
Bu bo’limda barcha hisob-kitoblarning yig’indisi chiqariladi va natijada loyihaning iqtisodiy unumdorligi baholanadi. Loyixaning asosiy iqtisodiy samaradorligning belgilovchi ko’rsatgichlari bular loyixani o’zini qoplash muddati, kapital qo’yilmalar va zavodning foydalilik darajasi.
Foyda (II) tayyor mahsulot miqdorini ko’tarasiga sotgan narxiga ko’paytmasidan tan narxni ayirmasiga tengdir.
Pumum = A × s – S
Bunda s— tayyor mahsulot narxi, ming so’m;
S —yillik i/ch hajmining tannarxi, ming so’m;
A — tayyor mahsulot yillik hajmi, t.
P = 79,38 × 100000000 – 383978000,000 = 7554022000 ming so’m. = 75540220000 so’m
Sof foyda soliqlarni inobatga olgan holda quyidagi formuladan topiladi:
Pch = P× 0,76
Pch = 75540220000 57385400000 × 0,76 = 57410567200 so’m.
O’z-o’zini qoplashi T, formuladan aniqlanadi kapital qo’yilmaning foyda o’sishiga bo’linmasidan topiladi, ya’ni fabrika ishi natijasida hosil bo’ladi.
T = K:Pch
Bunda T — Loyihaning o’z o’zini qoplashi, yilda.
T = 64110219640 : 57410567200 = 1,11 yil.
Mahsulotning rentabelli ekanligi R quyidagi formuladan aniqlanadi:
R = (Pch : S) × 100 %
R =(57410567200 : 383978000000) × 100 % = 15 %.
4.6. Texnik iqtisodiy ko’rsatkichlar.
Ko’rstkichlar nomlanishi
|
Loyiha ma’lumotlari
|
Ruda bo’yicha yillik i/ch unumdorlik, t/yil.
|
28000000
|
Kapital qo’yilma, so’m.
|
641102196400
|
Mehnat qiluvchilar soni.
|
230
|
Asosiy ishchilar.
|
126
|
Yordamchi ishchilar
|
51
|
ITX
|
38
|
Xizmatchilar
|
11
|
MOP
|
5
|
Tan narx, so’m.
|
383978000000
|
Sof foyda so’m.
|
57410567200
|
Loyihani o’zini qoplashi, yil.
|
1,11
|
Mahsulot rentabelligi, %.
|
15%
|
Xulosa
Diplom loyixasida oltin ajratib oluvchi fabrika desorbsiyalash sexining loyixasi ishlab chiqilgan. Amalda mavjud texnalogiya asosan solishtirish yo’li bilan oltintarkibli kvarsli rudalarni qayta ishlashning mukammal texnologik jarayonlar sxemasi ishlab chiqildi. Loyixada texnik va texnologik hisob kitoblar olib borildi, asosiy va yordamchi dastgoxlar tanlandi va hisoblandi, shuningdek loyixaning umumiy reja hajmi hisob kitobi ishlab chiqildi va ular loyixani iqtisodiy jihatdan samaradorligini va ekologik jihatdan xavfsizligini ko’rsatadi.
Qurilishning texnik iqtisodiy ko’rsatgichlari shuni ko’rsatdiki ayni loyixani joriy qilish uchun investitsiya o’zini 1,2 yilda qoplaydi. Mahsulotning rentabelligi 15% ni tashkil qildi. Asosiy texnik iqtisodiy ko’rsatkichlar loyixani iqtisodiy jihatdan samaradorli deb ko’rsatadi va investitsiya kiritishga munosib sanaladi.
Foydalanilgan adabiyotlar.
SH. Mirziyoyev O’zbekiston Respublikasini “2017-2021 yillarda RIVOJLANTIRISH STRATEGIYASI” Toshkent 2017y.
Xasanov A.S., Canoqulov Q.S., A.A. Yusupxodjaev “Rangli metallar metallurgiyasi” . Toshkent 2010.
Strijko L.S. Metallurgiya zoloto i serebra. – M.: MISiS, 2001.
Masleniskiy I.N., Chugaev L.V, Borbat V.F. Metallurgiya blagorodnыx metallov. – M: Metallurgiya, 1987.
Barchenkov A.V. Osnovы sorbsionnoy texnologii izvlecheniya zolota i serebra iz rud. – M.: Metallurgiya, 1982.
Doniyarov N.A., Voxidov B.R. «Nodir metallar metallurgiya» fanidan ma’ruzalar matni. Navoiy, NDKI. 2013y.
Doniyarov N.A., Voxidov B.R. «Nodir metallar metallurgiya» fanidan ma’ruzalar matni. Navoiy, NDKI. 2013y.
Hasanov A.S. Sanaqulov , Q.S. Rangli metallar metallurgiyasi Toshkent 2010 yil.
Meretukov M.A. Razvitie protsessa intensivnogo sianirovaniya zolotosoderjaщix gravitatsionnыx konsentratov // svetnaya metallurgiya. – 2004. №4.
Shivrin G.N. Texnologicheskie raschetы protsessov i oborudovaniya zolotoizvlekatelnыx zavodov. – Krasnoyarsk, 1976.
Abduraxmonov S.A., Qayumova M. Metallurgiyaning izoxli lugati. Navoiy 2000y.
SN-245-71. Sanitarnыe normы proektirovaniya promыshlennыx predpriyatiy. – Pereizd. 1999M.:Stroyizdat, 1999.
Uchebnoe posobie № 1123. Oxrana truda i okrujayuщey sredы: Uchebnoe posobie dlya diplomnogo proektirovaniya / V.N. Brinza, N.V. Manuev, A.F. Morin. Pod red. V.N. Brinza. – M.:MISiS, 1985.
GOST 12.0.003-74. Sistema standartov bezopasnost truda. Opasnыe i vrednыe proizvodstvennыe faktorы. Klassifikatsiya. –Pereizd. Sentabr 1999s izm. 1. –M.:IPK izdatelstvo standartov, 1999.
Uchebnoe posobie № 216. Bezopasnost jiznedeyatelnosti: Uchebnoe posobie dlya vыpolneniya domashnego zadaniya / Ye.P. Potoskiy, N.V. Gritsenko, N.V. Manuev i dr. Pod red. L.S.Strijko. –M.:MISiS.
GOST 12.1.005-88. Sistema standartov bezopasnosti truda. Obщie sanitarno-gigienicheskie trebovanie k vozduxu rabochey zonы. – M.: Izdatelstvo standartov, 1989.
SNiP 23-05-95. Yestestvennoe i iskusstvennoe osveщenie. Normы proektirovaniya. –M.: Stroyizdat, 1995.
Uchebnoe posobie № 86. Oxrana truda i okrujayuщiy sredы / V.N. Brinza, B.S. Vekshin, N.V. Manuev i dr. Pod red. V.N. Brinzы. – M.: MISiS, 1985.
Do'stlaringiz bilan baham: |