1. Nanotexnologiya termini kim va qachon fanga kiritgan. Nanologiyani asoschilaridan biri, amerikalik fizik olim R. Feynman, ayrim atomlarni mexanik ravishda manipulyatsiya qilishning nazariy imkoniyati haqida gapirar ekan,

 

 

38. Nanomagnitlarni qanday  olish mumkin? 

Mikroto‘lqinli  sintez  qilish  usuli  bilan  natriy  karboksimetil  sellyulozani  qaytaruvchi  va 

stabillashtiruvchi  vosita  sifatida  kumush  nanozarrachalarni  sintez  qilish  mumkin. 

Zarrachalar o‘lchami natriy karboksimetil sellyuloza va kumush nitrat konsentratsiyasiga 

bog‘liq.  Olingan  nanozarrachalar  bir  xil  va  barqaror  bo‘lib,  xona  haroratida  2  oy 

davomida hech qanday o‘zgarishsiz barqaror turadi. Shu usulda yana polivinil pirrolidin 

va  etilen  glikol  ishtirokida  ham  kumush  nanozarrachalarini  olingan.  Bundan  tashqari, 

kraxmal  mikroto‘lqinli  sintez  usul  yordamida  o‘rtacha  12  nm  bo‘lgan 

kumushnanozarrachalari  sintezi  uchun  stabillovchi  va  qaytaruvchi  vosita  sifatida 

ishlatilgan.  Kraxmal  stabillovchi  sifatida  xizmat  qiladi  va  olingan  kumush 

nanozarrachalarining  birlashishini  oldini  oladi.    Mikroto‘lqinli  pechlarda  kumush 

nanozarrachalarini  sintez  qilish  uchun  etilen  glikol  va  poli-N-vinilpirrolidonni 

qaytaruvchi va stabillovchilar sifatida qo‘llanilgan. Bulardan tashqari qaytaruvchi modda 

---

formaldegid  ishtirokida,  kumush  nitrat  va  trinatriy  sitratning  suvli  eritmasidan 

mikroto‘lqinli  nurlar  o‘tkazish  orqali  kumush  nanozarrachalarni  tezkor  sintez  qilish 

mumkinligi  aniqlangan. Bu usulda olinadigan  kumush nanozarrachalarining  o‘lchamlari 

va  o‘lchamlarining  taqsimoti  dastlabki  eritmasidagi  kumush  kationlarining 

konsentrasiyasiga  bog‘liq.  Turli  shakldagi  kumush  nanozarrachalarini  kumush  nitrat, 

etilenglikol-H2[PtCl6]  va  polivinilpirrolidonlarni  eritmasining  mikroto‘lqinli  nurlanishi 

natijasida  3  minut  ichida  sintez  qilinishi  mumkin.  Bundan  tashqari,  asosiy 

aminokislotalar    va  kraxmal  yordamida  monodispersli  kumush  nanozarrachalarini  olish 

uchun  mikroto‘lqinli  nurlanishdan  foydalanish  yaxshi  natija  berishi  aniqlangan. 

Shuningdek,  kumush  nanozarrachalarini  sintez  qilish  uchun  etilenglikol  tarkibidagi 

kumush ionlariga mikroto‘lqinlar ta’sir qildirish bo‘yicha tajribalar ham olib borilgan.