1 Muallif: Doniyorbek Qalandarov 2

39-§. TURKISTONDA ILM-FAN 
TARAQQIYOTI. 
1. Jadidlar tarbiyaviy maqsadlarda ……sohasidagi 
tadqiqotlarni rivojlantira boshladilar. 
A) tarix B) fiqh C) din D) davlat 
2. Jadidlar ……tarixning haqiqiy bunyodkori 
ekanligini o’quvchilarga tanishtira boshladilar. 
A) davlat B) xalq C) millat D) inson 
3. “Tarixi Turkiston” asarining muallifi kim? 
A) Mulla Olim Maxdum Hoji
B) Muhammad Solih 
C) Muhammad Yusuf Bayoniy
D) Mulla Olim Toshkandiy 
4. “Tarixi Turkiston” asarida …….bo’lgan 
voqealarning yilnomasi bayon etilgan edi. 
A) qadimgi davrdan to Turkistonning XX asr 
boshlarigacha
B) qadimgi davrdan to Turkistonning 1917-yilgacha 
C) qadimgi davrdan to Turkistonning XIX asr 
boshlarigacha

---

 
 
 
Muallif: Doniyorbek Qalandarov 
86 
D) odam paydo bo’lgandan to Turkistonning 1917-
yilgacha 
5. O’zbek tilidagi ilk tarixiy asar sifatida shuhrat 
qozongan asarni aniqlang. 
A) “Tarixi Turkiston”
B) “Tarixi jadidai Toshkand” 
C) “Xorazm tarixi”
D) “Shajarai Xorazmshohiy”
6. Kim Turkistonning barcha aholisiga “hozirgi 
dunyoda yashash, ziyoli, komil va odil” bo’lish 
uchun o’z vatani tarixini o’rganish da’vati bilan 
murojaat qildi? 
A) Fitrat
B) Behbudiy
C) Avloniy
D) Cho’lpon 
7. “Tarixi jadidai Toshkent” asarining muallifi kim? 
A) Mulla Olim Maxdum Xoji
B) Muhammad Solih 
C) Muhammad Yusuf Bayoniy
D) Mulla Olim Toshkandiy 
8. Quyidagi qaysi asar muallifning 25 yillik 
izlanishlaridan keyin yozilgan? 
A) “Tarixi Turkiston”
B) “Tarixi jadidai Toshkand” 
C) “Xorazm tarixi”
D) “Shajarayi Xorazmshohiy”
9. Qaysi asar Toshkent shahrining XIX asrdagi 
qiyofasining batafsil yoritilganligi bilan 
qimmatlidir? 
A) “Tarixi Turkiston”
B) “Tarixi jadidai Toshkand” 
C) “Xorazm tarixi”
D) “Shajarai Xorazmshohiy”
10. “Xorazm tarixi”, “Shajarayi Xorazmshohiy” 
asarlarining muallifi kim? 
A) Mulla Olim Maxdum Xoji
B) Muhammad Solih 
C) Muhammad Yusuf Bayoniy
D) Mulla Olim Toshkandiy 
11. “Tarixi jadidai Toshkand” asari Muhammad 
Solih necha yillik izlanishlaridan keyin yozilgan? 
A) 20 yillik B) 25 yillik C) 30 yillik D) 35 yillik 
12. Arxeolog Vyatkin yashagan yillarni aniqlang. 
A) 1868-1932
B) 1869-1932
C) 1869-1933
D) 1870-1933 
13. Samarqandda faoliyat yuritib, Ulug’bek 
rasadxonasi o’rnini izlagan sharqshunosni naiqlang. 
A) Vyatkin
B) Vamberi
C) Bartold
D) Tolstov 
14. Qachon va kim Ulug’bek rasadxonasi binosi 
qoldiqlarini va rasadxonaga tegishli asbob-
uskunalarning bir qismini topishga muvaffaq bo’ldi? 
A) 1908-Vyatkin B) 1908-Vamberi
C) 1909-Bartold
D) 1909-Tolstov 
15. Vyatkinning asarlari xato berilgan javobni 
aniqlang. 
A) “Zirabuloq”
B) “Cho’ponota”
C) “Afrosiyob qo’rg’oni” D) “Shohizinda” 
16. Quyidagi qaysi sharqshunos rus va o’zbek 
tillarini o’qitish bo’yicha qator darsliklar muallifidir? 
A) Vyatkin
B) Vamberi
C) Bartold
D) Tolstov 
17. Turkistonda arxeologiya havaskorlari to’garagi 
qachon ochilgan? 
A) 1894-yil B) 1895-yil C) 1896-yil D) 1897-
yil 
18. Qaysi yili O’rta Osiyo mintaqasining bosh 
xaritasi tuzib chiqildi? 
A) 1867-yil
B) 1868-yil
C) 1869-yil
D) 1870-yil 
19. Dastlab hududni xaritalashtirish va iqlimni 
o’rganish uchun qayerda meteorologiya stansiyasi 
tashkil etildi? 
A) Xiva B) Buxoro C) Samarqand D) Toshkent 
20. Rossiya imperiyasi tomonidan O’rta Osiyoning 
tabiiy boyliklarini o’zlashtirish bilan bog’liq bo’lgan 
tadqiqot ishlari qachon avj oldi? 
A) XIX asrning 80-yillari
B) XIX asrning 90-yillari
C) XX asr boshlari
D) B va C 
21. Pomir tog’ tizmasini o’rganib chiqib, sayohati 
davomida botanika, minerallarga oid namunalar 
to’plagan rus zoologi va sayyohini aniqlang. 
A) Seversev
B) Semyonov-Tyanshanskiy
C) Fedchenko
D) Mushketov 
22. Quyidagi qaysi olim Tyanshan tog’ tizmasini 
o’rganib, mzlik, vulqonlar haqida qiziqarli 
ma’lumotlar to’pladi? 
A) Seversev
B) Semyonov-Tyanshanskiy
C) Fedchenko
D) Mushketov 
23. Rus olimi Fedchenko tekshirib chiqqan hududlar 
xato berilgan javobni aniqlang. 
A) Farg’ona vodiysi
B) Oloy
C) Zarafshon vodiysi D) Qoraqum 
24. O’rta Osiyo Olimlar jamiyati qachon tuzilgan? 
A) 1867-yil B) 1871-yil C) 1893-yil D) 1895-yil 
25. O’rta Osiyo olimlar jamiyati qachon o’z 
faoliyatini tugatdi? 

---