1-modul. To‘plamlar nazariyasiga kirish va matematik mantiq elementlari mavzu: Matematika faniga kirish

Matematika  tili.  Matematika  ham  o‗z  alifbosiga  egadir.  Bu  alifbo  harflar, 

raqamlar va maxsus belgilardan tashkil etilib, ularning har biri o‗z navbatida yaxlit 

deb  qabul  qilingan  belgilardan  iboratdir.  Matematik  belgilar  -  matematikaga  oid 

bilimlarni  yozuvda  ifodalash  uchun  qo‗llanadigan  belgilardir.  Hozirgi  zamon 

matematikasining  ko‗plab  natijalarini  rivojlangan  va  qulay  belgilarsiz  tasavvur 

qilish mumkin emas.  

Keng  ma‘noda  aytganda  matematik  til  xuddi  tabiiy  tildek  alifbo,  so‗zlar, 

grammatika,  bu  tilda  turli  matnlardan  tashkil  topgan.  Matematik  tilda  so‗zlar  va 

grammatikaning  analogi  sifatida  matematik  belgilar,  aksiomalar,  teoremalar, 

ta‘riflar, matnlar analogi sifatida esa matematik modellar deb qaralsa bo‗ladi. 

Xalqaro  matematika  ittifoqi  tomonidan  nashr  qilingan  ―Matematika: 

chegaralari va istiqbollari‖  nomli kitobda quyidagi ta‘rif keltirilgan

6

: 

         Matematika  –  bu  o‗ziga  xos  bo‗lgan  grammatik  qoidalari  yordamida  chekli 

alfavit 

belgilarining 

chekli 

zanjirlarini 

boshqa 

shunday 

zanjirlarga 

almashtirishlarni o‗rganadigan tilshunoslikning bo‗limi.  

Tabiiy tillardan farqli tomoni shundaki, bu maxsus til grammatikasida «1 + 2»  

belgilar zanjiri o‗rniga «3» belgisini qo‗yish qoidasiga o‗xshash qoidalar bisyor.  

                                                             

5 Гальперин И.Р. Текст как объект лингвистического исследования. Изд. 4-е, стереотипное. М: КомКнига, 

2006. — 144 с.