1 modul. GİMnastikanin’ rawajlaniw tariyxi joba Gimnastikanın’ payda bolıwı h’a’m rawajlanıwı Milliy gimnastika sistemaları

3. SABAQTIN’ JUWMAQLAWShI BO’LİMİN O’TKERİW 

METODİKASI 

Ha’r bir sabaq sho’lkemlestirilgen da’rejede juwmaqlanıwı kerek. Sol ushın 

a’spab u’skenelerdi jıynastırıp bolg’annan keyin  oqıwshılar zaldın’ bir shetinde 

bir qatarg’a saplanadı.  

Sabaqtın’ juwmaqlaw bo’liminde fizikalıq ju’klemelerden keyin organizmdi 

tınısh jag’dayg’a keltiriwge ja’rdem beretug’ın shınıg’ıwlardı qollanıw maqsetke 

muwapıq  boladı.    Usı  maqsette  bir  qansha  shalg’ıtıwshı  shınıg’ıwlardı  usınıs 

etemiz: mısalı, 4 - sap qa’dem, 4 - a’piwayı qa’dem; mug’allimnin’ signalı menen 

«bir» h’a’mme qolların qaptalg’a ko’terip ju’redi; «eki» - qollar belde; «u’sh»- 

a’piwayı qa’dem; «to’rt»- tiykarg’ı turıw. 

Dıqqatlılıqqa qaratılg’an oyınlar belgili orındı iyeleydi. Mısalı: baslawshı bir 

qatarda turg’an oqıwshılardın’ aldında turadı. Mug’allim,  og’an oqıwshılardın’ 

jaylasıp turg’an orınların yadlap qalıwdı aytadı. Son’ınan baslawshı sapqa artı 

menen qarap turadı, eki oqıwshı tezde ornın almastıradı. Baslawshı sapqa qarap 

ornın almastırg’an oqıwshılardı tabıw kerek. Eger baslawshı ornın almastırga’n 

oqıwshılardın’ biriwin durıs tapsa onda onın’ ornına jan’ag’ı oqıwshı turadı, eger 

tabalmasa  u’sh  retten  keyin basqa oqıwshı  turadı.  Usı  wazıypalardı  ayaq oyın 

shınıg’ıwları juwmag’ında paydalansa boladı, mısalı: 8-adım «galopa» on’g’a, 

qollar  belde,  8  –  a’piwayı  adım,  tap  sol  h’a’rekettti  shep  jaqqa  orınlaydı. 

Sabaqtın’ juwmaqlawshı bo’liminde tınıshlantırıwshı ka’siyettke iye shınıg’ıwlar 

paydlı  boladı.  Mısalı,  4-adımg’a  ishke  dem  alınadı,  4-adımg’a  shıg’arıladı;  1- 

qollar aldıg’a, 2- bileklerdi bosastırıw, 3- iyin aldın bosastırıw, 4-bosastırılg’an 

qollardı to’men tu’siredi. (2-4 ma’rte qaytalanadı); 1- qollar aldıg’a; 2- qollardı 

bosastırıw  (iyin    da’rejesine  tu’siriw),  3-deneni  bosastırıp  otırıp  tayang’ansha 

qollardı to’menge tu’siredi. 4-D.J. 

Sabaqtın’ juwmaqlawshı bo’liminde h’a’reket koordinatsiya shınıg’ıwların 

isletiw  mu’mkin.  Mısalı:  D.J.-t.t.,  1-2-shep  qol  menen  aldıg’a  on’  qol  menen 

artqa aylandırıw, 3-4- shep qol menen artqa on’ qol menen aldıg’a aylandııw. 

Juwmaqlawshı bo’limnin’ tiykarg’ı wazıypası bul u’yge tapsırma beriw. U’yge 

tapsırmalardı  orınlaw  oqıwshılardın’  iskerligin  asırıwdın’  tiykarg’ı  jag’dayı 

h’a’m  olardın’  fizikalıq  tayarlıg’ın  jetilistiriwdin’,  dene  ta’rbiyası  menen 

o’zbetinshe shug’ıllanıwshının’ birinshi qademleri esaplanadı.  

U’yge  tapsırma  oqıw  jumıslarının’  logikalıq  dawamı  sanalıp  tiykarg’ı 

h’a’reket  sapaların  rawajlandırıwg’a,    ayrım  jag’daylarda  a’piwayı 

elementlerdin’  texnikaların  ta’krarlawg’a  qaratılg’an  bolıwı  kerek.  U’yge 

---

tapsırma etip berilip atırg’an shınıg’ıwlar sanı h’a’m dawam etiw waqtı  15-20 

minuttan  asıp  ketpewi  tiyis.  U’yge  tapsırmalardın’  na’tiyjeliligin  asırıw  ushın 

mug’allim  olardın’  sistemalıq  tu’rde  orınlanıwın  h’a’m  olardı  h’a’mme  waqıt 

qadag’alap turıwı tiyis. Bul sabaq waqtında  qadag’alap barıladı. Onı  shınıg’ıwdı 

durıs orınlawın tekseriw arqalı a’melge asırsa boladı h’.t.b.