1 Меҳнат ҳуқуқининг услублари

112)Зарар миқдорини белгилаш ва ундириш тартиби.  yetkazilgan zarar miqdori xodimning oxirgi 2 oylik ish haqi maoshi yuzasidan hisoblab chikariladi. Agar zarar miqdori undan ortiq boʻlmasa, faqat haqiqiy zararning oʻzi undiriladi. Qonunda korxona, muassasa va tashkilotlarning rahbar xodimlari va mansabdor shaxslar ham yetkazilgan zarar uchun quyidagi hollarda oʻrtacha oylik maoshidan ortiq boʻlmagan miqdorda Moddiy javobgarlikk.ga tortilishi belgilangan: mehnat daftarchasi berilmagani sababli korxona tomonidan xodimga — majburiy progul vaqti uchun haq toʻlangan taqdirda; vagonlarning belgilangan vaqtdan ortiq turib qolishida xodim aybdor boʻlgan taqdirda. yetkazilgan zarar uchun quyidagi hollarda xodimga toʻliq Moddiy javobgarlik yuklatiladi: maxsus yozma shartnoma asosida unga ishonib topshirilgan qimmatliklarning saqlanishini taʼminlamaganlik uchun; bir gallik hujjatlar asosida olingan qimmatliklarning saqlanishini taʼminlamaganlik uchun; qasddan zarar yetkazilganda, alkogolli ichimlikdan, giyohvandlik va toksik modda taʼsiridan mastlik holatida zarar yetkazilganda; xodimning sud hukmi bilan anikdangan jinoiy harakatlari natijasida zarar yetkazilganda; tijorat sirlari oshkor etilganda; qonunlarda, shuningdek, OʻzR hukumat qarorlarida nazarda tutilgan boshqa hollarda. 18 yoshga toʻlmagan xodimlar faqat qasddan yetkazilgan zarar uchun,114)Меҳнатни муҳофаза қилиш тушунчаси. Mehnat muhofazasi - inson ning mehnat jarayonidagi xavfsizligi, sihat-salomatligi va ish qobilyatining saqlanishiga qaratilgan tadbirlar. Qonun hujjatlarida mehnat jarayonida qoʻllaniladigan ijtimoiy-iqtisodiy, tashkiliy, texnik, sanitariya-gigiyena, davolash-profilaktika chora tadbirlari belgilab qoʻyiladi. Mehnat qiluvchi shaxs xavfsizligi, salomatligi, mehnat qilish qobiliyatini himoyalash, sogʻlom mehnat sharoitlari yaratish, kasb kasalliklari yuz berish xavfini oldini olish, ishlab chiqarishda jarohatlanishlarga yoʻl qoʻymaslik kabilar mehnat muhofazasi oldidagi vazifalar hisoblanadi. Mehnat muhofazasi qoidalariga rioya etilishi maxsus davlat organlari va jamoatchilik tomonidan nazorat qilib boriladi. Qonunlarga, shu jumladan, Mehnat muhofazasiga oid qonunlarga rioya etilishi ustidan OʻzR Bosh prokurori va unga boʻysunuvchi prokurorlar umumiy nazorat olib boradi. Mehnat muhofazasi haqidagi qonun talablarini buzgan korxonalarga moliyaviy-iqtisodiy jazo choralari, ularning mansabdor shaxslariga nisbatan esa institutizomiy?, maʼmuriy-huquqiy, jinoiy javobgarliklar qoʻllanishi, ular aybi bilan yetkazilgan moddiy zararlar qoplantirilishi mumkin