1. Мавзуга кириш Жисмоний маданият дарсининг мазмуни Жисмоний тарбия дарсининг тузи­лиши

4. Даснинг тайёрлов қисми ва унда амалга ошириладиган функционал тайёргарлик


Тайёрлов қисмининг тузилиши таркибидаги муҳим элементлардан бири қадди–қомат учун машқлар саналади.
Ўқувчилар организмига жисмоний юклама беришдан аввал уларнинг қадди – қоматини ростлаш қонуниятдир. Қоматни тўғрилаш ўқувчи танаси органлари ва тузилмаларини унинг вжудида қандай туриши лозим бўлса шундай жойла шишига имкониятини юзага келтиради. Сафда турганлар учун “Ростлан” буйруғи нинг ўзиёқ органларимиз ва тузилмаларимизни фаолиятга, тўғрироғи, организмни ҳаракат фаолиятини бошлашга тайёрлашдек бошланғич тайёрлов ҳизматини қис ман бўлсада ўтайди. Органларимиз функцияларини бажаришда ортиқча зўр беришларга юз тутмайди,“рефлектор”тарзда функционал тайёргарлик сафга турган чоғимиздаёқ бошланиб кетган бўлади.

Жисмоний тарбия дарсининг тайёрлов қисмини тузилиши тарки­бида юрак уриш частотаси, қон айланишини тезлаштир учун бажа­ри­ла­ди­ган машқларга нисбатан юзакиликка йўл қўйиш, бу машқларни номигагина бажариш ёки тайёрлов қисми структурасидан уларга жой ажратилишидаги хатолар охир оқибат шуғулланувчиларни машғулот­ларга нисбатан муносабатини салбий томонга ўзгаришига сабаб бўлади. Чунки тўқималарга борадиган озуқа, уларни кислород билан тамнла­ниши қайд қилинган машқларни мақсадли бажариш билан боғлиқ.
Тана бўғинлари, мускуллари учун ҳаракатда ёки ўқувчиларни белгиланган жойда тўхтатиб, турли хилдаги умумий ривожлантирувчи машқлар(УРМ) бажартирилади. Бундай машқлар дарснинг асосий қисми вазифаларини ҳал қилишни назарда тутиб тузилган комплекслар тарзида бажартирилади.
Бундай комплексларни тузиш мутахасисдан белгиланган назарий билим ларни талаб қилади. Жисмоний машқлар комплексларини тузиш ва уларни бажаришда амал қилинадиган қоидалар. Биз қуйида тана скелети мушакларини ривожлантириш мақсадида жисмоний машқлар комплекс ларини тузиш ва уларни бажаришда амал қилинадиган қоидаларни эътибо рингизга ҳавола қилдик: