1 мавзу: Ҳужжатларни классификациялаш ҳақида умумий тушунча

87.60          Nishonov T.O. 
N 53                 Ma‘naviy taraqqiyot va oila tarbiyasi [Matn] / T.O. Nishonov;  
                   Mas‘ul  muharrir T.Usmonov.- T.: Abdulla Qodiriy nom. 
                   xalq merosi nashriyoti, 2001.-200 b. 
 
74.9                                                                                            87.60+74.9 
 

---

 
 
 
111 
Sistemali katalogni tashkil qilish. 
Sistemali katalogni tashkil qilish jarayoni 
to‘g‘risida umumiy tushuncha 
Sistemali 
katalogni 
tashkil 
qilish 
matbuot 
asarlarini 
klassifikatsiyalashning  bundan  oldingi  jarayoni  bilan  bevosita  bog‗liqdir. 
Klassifikatsiyalash  paytida  kelingan  xulosaga  binoan  tasvirlar  bu  katalogda 
gruppalarga  ajratilib,  uning  bo‗limlari,  bo‗limchalari  va  mayda  bo‗linmalari 
hosil  qilinadi.  Biroq  sistemali  katalogni  yaratish  ishining  mazmuni  bu  bilan 
tugamaydi.  Uni  vujudga  keltirish  jarayonida  kutubxonachidan  o‗ylab  bir 
xulosaga  kelishni  talab  etuvchi  ko‗pgina  amaliy  masalalar  yuzaga  keladi. 
Bo‗limlar  va  ularning  bo‗limchalarini  joylashtirish  tartibini  kitobxonlarga 
tushunarli  qilib  qo‗yish,  tematika  jihatidan  bir-biriga  yaqin,  ammo  bilimning 
turli  sohalariga  taalluqli  bo‗lgan  bo‗limlar  o‗rtasidagi  bog‗lanishni  yoritib 
berish,  katalogning  barcha  bo‗linmalarini  aniq  chegaralash,  har  bir  bo‗linma 
ichidagi tasvirlar tartibini aniqlab olish kerak. 
Bu  hamda  boshqa  masalalarni  hal  etish,  eng  yaxshi  asarlarni 
propaganda  qilish  va  kitobxonga  kerakli  kitobni  tanlab  olishda  aktiv 
yordamlashish maqsadida katalogda kutubxona fondi mazmunini yoritishning 
eng  samarali  metodlarini  aniqlab  olish  sistemali  katalogni  tashkil  qilish 
jarayonning  mazmunini  tashkil  etadi;  bu  jarayon  quyidagi  qismlarni  o‗z 
ichiga oladi. 
 1. Katalog bo‗linmalarini vujudga keltirish, ya‘ni tasvirlarni bo‗limlar, 
bo‗limchalar va mayda bo‗linmalar bo‗yicha gruppalarga ajratish. 
2. Tasvirlarni har bir bo‗linma ichiga joylashtirish. 
3. Katalogni rasmiylashtirish – bo‗linmalar mazmunini ochib berish va 
ajratgich  kartochkalar  yordamida  ular  o‗rtasidagi  tematik  bog‗lanishni 
aniqlash. 
4. Katalogdan foydalanishni yengillashtiruvchi qo‗llanmalar yaratish. 
5. Sistemali katalogni tahrir qilish. 
 

---

 
 
 
112