1-mavzu. Turk tilida ot so’z turkumi (TÜRKÇede iSİM) Tayanch so’z va iboralar

Öte ravishi ilgari ravish o’laroq qo’llanib kelingan: öte geçti kabi. Bu hozirda faqat turk tilining ba’zi shevalaridagina saqlanib kolgan.

Alt, yan, karşı, uzak, yakın ravishlari kam qo’llanadi: alt etmek, yan gelip yatmak, karşı gelmek, karşı çıkmak kabi.

Uzak, yakın so’zlarida ham ba’zan bir o’rin ravishi ifodasi namoyon bo’ladi: uzak durmak, yakın gelmek kabi.

Ayşe içeri girdi. Araba geri yürüdü. Annem beni dışarıda bekliyordu. Kalabalıkta önümde ve arkamda çok insan vardı. Uçak kentin üstünden geçti va hok.

Payt ravishlari (zaman zarfları)

Payt ravishlari turli xildagi vaqt, zamon nomlaridir: dün (geldi), yarın (gidecek), şimdi (yürüyor), kışın (dinlendi) kabi. Payt ravishlari ish-harakat, yuz berishning zamon ichidagi o’rnini ko’rsatuvchi so’zlardir. Payt ravishlari sirasiga, asosan, quyidagilar kiradi: dün, bugün, yarın, şimdi, şimdicek, gece, gündüz, yazın, demin, önce, sonra, demincek, er, geç, erken, daha, kışın, gene, yine, akşam, sabah, sabahleyin, geceleyin, gündüzün, akşamleyin, şimdilik, artık, sonra, öğleyin, öğleleyin, ilkin, eskiden va hok.

Bu co’zlarga o’xshash o’nlarcha boshqa so’z turkumlariga oid so’zlar ham gap ichida payt ravishlari vazifasini bajarib kelishi mumkin.

Ravishlardan daha aslida miqdor ravishidir, lekin u turk tilida payt ravishi sifatida ham henüz ravishi o’rnida qo’llanishi mumkin.