1 Мавзу: “Технология фанини ўқитиш методикаси” фани ва унинг вазифаси

Меҳнат таълими фанининг вазифалари:
Умумтаълим мактабларида меҳнат таълими фанини ўқитишнинг мақсади – ўқувчиларни ақлий ва жисмоний меҳнат турлари, жараёнлари ҳамда касблар билан таништириш, уларда дастлабки меҳнат кўникма, малакаларини, меҳнатга қизиқиш, меҳнатсеварликни шакллантириш, уларни меҳнат ва касбларни қадрлашга, аҳамиятини тушунишга ўргатиш ҳамда касб танлашга тайёргарликларини амалга оширишдан иборат.
Ушбу мақсадни амалга ошириш учун қуйидаги таълимий – тарбиявий ва ривожлантирувчи вазифаларни бажариш лозим бўлади:
Таълимий вазифа – ўқувчиларнинг баркамол шахс бўлиб шаклланишлари учун уларга меҳнат жараёнлари, касб асосларини (технологиясини) ўргатиш ва касб танлаш билан уйгғунлаштириш орқали касбгача тайёргарлигига замин яратиш билан эгаллаган билимларини узвий ривожлантириш асосида меҳнат қуроллари, воситалари, жараёнлари, худудий ишлаб чиқаришнинг асосларини ўргатиш; техника ва технологиялар асосида эгалланаётган касб-ҳунар соҳаси хусусиятлари, шу соҳанинг илғор вакиллари фаолияти билан таништириш.
Тарбиявий вазифа – ўқувчиларнинг умуммеҳнат кўникмаларини шакллантириш жараёнида маънавий аҳлоқий, ақлий, жисмоний, эстетик, екологик, ватанпарварлик, инсонпарварлик ва тадбиркорлик сифатларини шакллантириб бориш.
Ривожлантирувчи вазифа – ўқувчиларнинг касбгача тайёргарлигини ривожлантириш, меҳнат таълими мазмунини такомиллаштириш орқали баркамол шахс бўлиб этишишларига ёрдам бериш.
Ижодий вазифа – меҳнат таълими жараёнида касб ҳунар асосларига оид билим, кўникма ва малакаларини замонавий талаблар даражасида бўлишини таъминлаш учун ўқувчиларнинг мустақил равишда ижодий фаолият юрита олиши.
Амалий вазифа – буюм, нарса, намуналар асосида зарурий буюртмаларни амалда бажара олиш, турли ишлаб чиқариш соҳалари мазмунига тааълуқли дастлабки маълумотларни ўргатиш, ўлчаш-текшириш асбобларидан, маълумот манбаларидан фойдалана олиш, меҳнат амалиётларини бажариш, эришилган меҳнат натижаларни белгиланган талаблар билан таққослаш орқали хулоса чиқаришга ўргатиш, халқ хўжалигининг турли соҳаларида ишлатиладиган техника ва технологиялар тўғрисида билимлар бериш, инсон фаолиятининг турли соҳалари билан амалий меҳнат орқали яқинроқ танишишларига имкон яратиш;
механизациялаштирилган ва электрлаштирилган воситалар билан ишлашни, технологик билим ва малакаларни, меҳнат қонунчилиги, хавфсизлик техникаси, санитария-гигиена қоидалари асосларини;
ўқувчиларни бозор иқтисодиёти қонуниятлари талаблари асосида сифатли, рақобатбардош истеъмол моллари, меҳнат маҳсулотлари этиштириш ва этиштирилган масулотларни истеъмолчиларга етказиш воситаларини ўргатиш, иш бошқарув (менежерлик) унсурлари, ҳомийлик, ишбилармонлик сифатларини шакллантириш ва ривожлантириб бориш;
ўқувчилар билимга интилиш ва меҳнатга муҳаббат, меҳнат кишисига нисбатан ҳурмат ҳиссини сингдириш, уларни жамоатчилик, Ватанга садоқат руҳида тарбиялаш;
халқ ҳунармандчилиги касбларини ўргатиш орқали халқнинг миллий руҳини, яшаш тарзини, анъаналарини тиклаш ва ривожлантириш. Миллий қадриятлар, тарихий ёдгорликлар, халқ усталарининг бой меросини ўргатиш, улардан ўз амалий фаолиятларида фойдаланиш кўникмаларини мустаҳкамлаш;