1-mavzu: sotsial geografiyaning ob’ekti va predmeti reja

«Ijtimoiy ekologiya» fanining boshqa fanlar bilan aloqasi.
«Ijtimoiy ekologiya» bir qator amaliy muammolarni tadbiq etadigan shunchaki soha bo’lmay, balki u ijtimoiy, tabiat munosabatlari qonuniyatlari, insoniyat va atrof-muhit o’zaro ta’sirini avval qulaylashtirish, keyin esa muvofiqlashtirish qonun-qoidalari va usullari tug’risidagi uyg’unlashgan fandir.
Ijtimoiy-ekologik muammolar rivojlanishining xozirgi bosqichida ularni tizimli taxlil etish markaziy vazifa bo’lib qoldi. Fan sifatida «Ijtimoiy ekologiya»ning mantikiy tuzilishini kashf qilish, tabiiy-ijtimoiy jarayonlar harakatini kuchaytirish va muvofiklashtirish to’g’risidagi uyg’unlashgan fan sifatida «Ijtimoii ekologiya»ning shakllanishi, xususiyati va qonun-qoidalarining o’ziga xosligini dioliktik tadqiq etish bunday taxlilning umumiy nazariy asosiga aylanmokda.
«Ijtimoiy ekologiya» - bu, uyg’unlashgan fan bo’lib, inson, jamiyat va tabiatning o’zaro munosabatlari qonuniyatlarini tadqiq etadi. U ijtimoii-ekologiya tizimi rivojida evolyutsiyani ta’minlovchi ijtimoiy-tabiiy munosabatlarni kulaylashtirish va muvofiklashtirish tug’risidagi fandir.
«Ijtimoii ekologiya» tirik narsalar ekologiyasi va Yer sayyorasi ekologiyasidan tubdan farqlanadi. Gap shundaki, faqat odamlar (jamiyat) gina modda va tabiat kuchlari shaklini o’zgartirib, mexnatning ijtimoii rivojlanishi jarayonida axborot okimlarini kuchaytirish va o’zgartirish orqali o’z hayotini dunyoga keltiradi.
«Ijtimoii ekologiya»ning mikrotuzilishi alohida fanlar yutuklarini uyrunlashtiruvchi uchta bo’lakni, ya’ni ishlab chikarish ekologiyasi (tabiatdan foydalanish tarixi va nazariyasi turrisidagi ta’limot), inson ekologiyasi (markaziy bo’lak) va fazo (global) ekologiyasinio’zichiga oladi. Alohida fanlar (tabiat, ijtimoii, texnikaviy) bir xil ob’ekt (jamiyat-inson-tednika-tabiiy muhit tizimi) ning turli tomonlari va xrlatlari turrisidagi bilimlarni urgatadi.
Mazkur tizim xdrakati va uning elementlari turrisidagi alohida ilmiy bilimlar tegishli tabiiy, ijtimoii, texnikaviy fanlar guruhi doirasida umumlashtirilib, keyin esa gnoseologik umumlashtirish mahsulotlari amaliy extiyojlari va maqsadlar asosida kursatib utilgan bo’laklarda uyrunlashgan vaqtdagina «Ijtimoii ekologiya» normal rivojlanishi mumkin.