1-мавзу. Мулк ва баҳолаш ҳақида умумий тушунчалар

Биноларнинг қолдиқ қиймати, долл.
810 000 
470 000 
660 000 
Тўлиқ тиклаш қиймати, долл.
1 050 000 
750 000 
900 000 
Умумий эскириш суммаси, долл. 
240 000 
280 000 
210 000 
Эскириш меъёри, (%) 
22,9 
37,3 
23,3 
Самарали ҳаёт муддати, йил 
10 
14 
11 

---

Эскиришнинг ўртача йиллик меъёри 
2,3 
2,7 
2,1 
 
Ҳисобланган умумий эскириш меъёри диапазони 22,0%-37,3%. Эскиришнинг
умумий 
меъёрини 
йилликка 
айлантирамиз. 
Натижада 
йиллик 
меъёр 
кўрсаткичлари диапазони 2,1 дан 2,7% гача қисқаради. Агар баҳоланаётган 
бинонинг ҳақиқий ёши 12 йилни, ўртача арифметик сифатида аниқланган 
эскиришнинг йиллик меъёри 2,4% ни ташкил қилса, у ҳолда баҳоланаётган 
бинонинг умумий эскириш фоизи 28,8% (2,4 х 12)ни ташкил қилади. 
2. 
Хизмат муддати усули
инвесторнинг ўз иқтисодий ҳаёт муддати давомида 
100% амортизация бўлиши ҳақидаги талабига асосланади, негаки бунда 
инвестиция қилинган капиталнинг тўлиқ қайтиши таъминланади. Шунинг учун 
иқтисодий ҳаёт муддати тугамагунча эскириш 100% бўла олмайди. Бу усулда 
бинонинг ҳақиқий ёки ва иқтисодий ҳаёт муддати асосий тушунчалар бўлиб 
ҳисобланади. Умумий эскириш фоизи объект ҳақиқий ёшининг унинг иқтисодий 
ҳаёт муддатига нисбати сифатида аниқланади. Эскириш суммаси ушбу эскириш 
коэффициентини тўлиқ тиклаш қиймати катталигига кўпайтириш орқали 
ҳисобланади. 
Хизмат муддати усули баҳоловчидан қуйидаги босқичларнинг амалга 
оширилишини талаб этади: 
1-босқич