1-мавзу. Мулк ва баҳолаш ҳақида умумий тушунчалар

умумий катталигини ҳисоблашни, иқтисодий ҳаётнинг умумий муддатини ҳамда 
ташқи эскириш кўрсаткичини аниқлаш имконини беради. 
Бозордан танлаш усули қуйидаги босқичлар кетма-кетлигини назарда тутади: 
1-босқич
. 
Эскириш 
даражаси 
бўйича 
баҳоланаётган 
объектга 
мос 
таққосланадиган кўчмас мулк объектлари иштирокидаги битимларни танлаш ва 
идентификациялаш. Битимлар иккита асосий шартни бажариши керак. 

---

Биринчидан, баҳолаш санасига яқин санада амалга оширилиши, иккинчидан, 
баҳоланаётган объект бозорига тегишли бўлиши керак. 
2-босқич
. Ҳисоблаш ва таққосланадиган сотувлар ҳамда топширилган мулкий 
ҳуқуқлар, молиялаштириш ва битим шартларини ўз ичига олувчи аниқланган 
тафовутларга тузатишлар киритиш. Агар баҳоловчи қолдирилган таъмирлаш ва 
маънавий эскириш қийматини аниқлай олса, у ҳолда сотиш нархини шу суммага 
келтириш лозим, негаки бунда эскириш тикланувчи компонентларни ўз ичига 
олмайди. 
3-босқич
. Ҳар бир таққосланаётган объект нархи билан ер участкасининг 
қиймати ўртасидаги фарқ сифатида ўхшаш биноларнинг қолдиқ қийматини 
ҳисоблаш. 
4-босқич
. Сотиш вақтига ҳар бир аналог учун қурилишларнинг тўлиқ тиклаш 
қийматини ҳисоблаш. Тиклаш қиймати кўрсаткичи барча қурилишларни қамраб 
олиши керак. 
5-босқич
. Қурилишларнинг тўлиқ тиклаш қиймати ва уларнинг қолдиқ 
қиймати орасидаги фарқ сифатида умумий йиғилган эскиришни пул кўринишида 
ҳисоблаш. Агар тикланадиган компонентлар учун сотиш нархларига тузатишлар 
киритилмаган бўлса, у ҳолда олинган сумма барча мумкин бўлган сабаблар