1-мавзу. Мухандислик ва энергия тушунчаси Режа: Энергия ва электроэнергия мухандислиги

1-мавзу. Мухандислик ва энергия тушунчаси
Режа:

• Энергия ва электроэнергия мухандислиги
• Энергия хақида асосий маълумотлар
• Койнот пайдо булишнинг замонавий талқини
• Буюк портлаш ва энергиянинг пайдо булиши
• Табиатдаги энергиянинг турли куринишлари ва уларнинг узаро айланишлари
• Энергияни бир турдан бошқа турга айлантириш усуллари.
• Электр энергияси, уни хосил қилишнинг усуллари
• Саноат электроэнергетикасининг пайда булиши ва ривожланиш босқичлари

Muhandis yoki injener, texnikaning muayyan bir sohasiga ixtisoslashgan mutaxassis, hamda muhandislik sohalaridan biri boʻyicha oliy maʼlumotli kasb egasi. Ilgari Sharqda binokor, yer oʻlchovchi, bino va inshootlarni loyihalovchi, geometriya bilan shugʻullanuvchi kishilar "muhandis" deb atalgan. Bagʻdod, Damashq, Buxoro, Xiva, Samarqand, Toshkent, Qoʻqon va boshqa shaharlarda hozirgacha saqlanib qolgan qadimiy bino va inshootlar qurilishida foydalanilgan murakkab geometrik shakllar, arklar, gumbazlar, qubbalar, jumladan sugʻorish va suv chiqarish inshootlari (koriz, sardoba), charxpalak (chigʻir) muhandislik qadimdan taraqqiyetganligini bildiradi. Xususan, Ashad al-Fargʻoniyning Nil daryosiga qurilgan suv miqdorini oʻlchash inshooti ham muhandislik namunasi hisoblanadi.
Yevropada, dastlab, harbiy mashinalarni boshqargan kishilar injener (Lotincha: ingenium – qobiliyat) deb nomlangan. Bu tushuncha 16-asrda Gollandiyada koʻprik va yoʻl quruvchilarga nisbatan ishlatilgan, soʻngra Angliya va boshqa Yevropa mamlakatlariga tarkalgan.
Эне́ргия (эски юнонча. ἐνέργεια — харакат, фаолият, куч, қудрат) — скаляр физик улчам булиб, материанинг хар хил харакатининг бирдан бир улчами, материанинг бир шаклидан иккинчисига утиш чораси. Агар физик тизим ёпиқ булса, унда унинг энергияси вақт мобайнида шу тизимда сақланиб қолади. Бу энергиянинг сақланиш қонуни д.а.
Бошқача айтганда