|
9- Mavzu:
«Ustoz otangdek ulug’» mavzusida suhbat
Faoliyat maqsadi: Ustoz otangdek ulug’ iborasiga hamda usta, ustoz, tushunchasiga izoh berish. Bolalardan ustoz-shogird an’analari haqida qisqacha tushuncha hosil qilish va shu mazmundagi rivoyatni o’qib berish.
Kerakli jixozlar: mavzuga oid rasm, rangli qog’ozlar, yelimlar, qaychilar.
Faoliyatning borishi:
Tarbiyachi: Bolalar bugun biz siz bilan ustoz, shogird odobi haqida so’zlashamiz. Xalqimizda «Ustoz otangdek ulug’» degan hikmat bor. Bu hikmatda olam-olam ma’no bor.
Otangiz sizni tarbiyalab voyaga yetkazadi, ustoz esa unib-o’sib kamolotga yetishingiz, ilm ma’rifatli bo’lishingizga ko’maklashadi. Ustoz o’z umrini, aql-idrokini, tajribasini va bilganlarini shogirdlariga o’rgatadi. Shogirdning yutug’idan quvonadi, muvaffaqiyatsizlikka uchrasa g’am-anduh chekadi. Xalqimizning ustozni ulug’lashida hikmat ko’p. axir kishi ota-onasi sababli dunyoga kelsa, ustoz ta’limi tufayli oyoqqa turadi, katta hayotga qadam tashlaydi. Ustoz bebaxo, ulug’, g’amxo’r, mehribon inson. Shuni qayd qilish kerakki, ustozlar ko’pni ko’rib,ko’pni bilgan, bilimda, mehnatda, aql-zakovatda el orasida tanilgan, o’z tajribasi, bilimini boshqalarga, xususan yoshlarga o’rgatadigan kishilardir. Ular barcha davrlarda ham o’zgacha e;zozlangan va so’zlarining ta’siri juda kuchli bo’lgan. Ayrim vaziyatlarda, yoshlar ustozlarga chuqur hurmat va ehtirom bilan qarab, ularni ham o’z ota-onalari qatori izzat-ikrom qilganlar.
Ustoz-shogirdlik munosabatlari, ularning hunar bobida bellashuvlari, o’z ustozidan o’tib ketgan shogirdlari mahoratini tasvirlovchi «Uchar gilam», «Ustozdan o’tgan shogird», «Ustozimning nabirasi», «Ustoz va shogird», «Ustoz ishini shogird davom ettirar» kabi afsona, rivoyatlar bag’oyat qiziqarlidir. Ana shulardan ham ko’rinib turibdiki, el orasida ustozlargahurmat cheksiz bo’lib, bunga ular o’zlarining bilimdonliklari, bag’rikengliklari, donoliklari, saxovatlari tufayli erishganlar. Ustozlar hurmatini joyiga qo’yish , ular ishonchini oqlab, umrbod munosib izdosh bo’lib qolish har bir shogirdning muqaddas burchidir. Shogirdlarning ham ustozlari oldida o’z odoblari bor. Eng avvalo ulug’ ustozlarga shogird bo’lish ular uchun katta baxt. Lekin shogir ustozi oldida shogirdlik odobini saqlash kerak. Bular quyidagilar:
- shogirdning ustoz oldida o’zini kamtar tutishi;
- ustozning barcha topshiriqlarini a’lo darajada bajarish;
- ustozning gaplarini diqqat bilan tinglash;
- tushunmay qolganda uzur so’rab, tushuntirib berishlarini iltimos qilish;
- ustozini hamisha mamnun qilish uchun vazifalaribi sifatli va o’z vaqtida bajarish;
- Hech qachon yolg’on gapirmasligi, ustozning ko’nglini ranjitmasligi kerak.
Siz tarbiyalanayotgan bog’chada ham shogird va ustozlar bormi?
Ular kimlar deb o’ylaysiz?
To’gri bizning ustozimiz - bog’cha opamiz. Bog’cha opamiz bizning ikkinchi onamiz to’g’rimi? Chunki ular mehribonlar. Bizni o’z bolalaridek sevadilar. Bizni aqlli, dono, odobli bola bo’lishimiz uchun o’z yordamlarini ayamaydilar.
Bog’cha opamiz bizga kitoblar o’qib beradilar, ertaklar aytib beradilar, turli xil o’yinlar o’ynatadilar. Kiyinishimizga yuvinishimizga yordamlashadilar. Biz doimo bog’cha opamizni hurmat qilamiz, ularning so’zlarini diqqat bilan tinglaymiz, tushunmay qolganda uzur so’rab, tushuntirib berishlarini iltimos qilishimiz, aytganlarini so’zsiz bajarishimiz kerak. Guruhda bog’cha opamiz yo’qliklarida ham odob qoidalarini buzmasligimiz kerak. Shunda bizdan bog’cha opamiz hursand bo’ladilar.
Bugun suxbatimiz ustozlar haqida ekan, men sizga ustozlar haqida bir masalani aytib beraman.
«Ustozdan o’tmagan shogird - shogird emas» masali.
Tovuq tovusni o’ziga shogird qilib olibdi-da, unga rasm solishni o’rgatibdi. Vaqti-soati kelib, endi o’zing rasm soladigan bo’lib qolding, deya tovusni «Uchirma» qilmoqchi bo’libdi. Oradan bir oz vaqt o’tgach, tovuq shogirdini sinab ko’rmoqchi bo’lib, uyiga mehmonga chaqiribdi. Tovuqning oziq-ovqatlarini xuddi terib qo’ygandek yerga rasmini solib qo’yganini ko’rgan shogird, ustozi qanchalik olin demasin, qornim to’q deb turaveribdi. Ketish oldidan: «Biznikida mehmon bo’lsangiz ustoz!» - debdi. «Sezib qolibdi demak yetilibdi» - deb tovuq ham xursand bo’libdi ich-ichidan. Ertasiga tovuq tovusnikiga kelib, eshik oldida turgan tulkivoyni ko’rib, iziga qaytib keta boshlabdi.
Tovus: «Ustoz, axir bu devorga chizilgan rasm-ku», - deya ustozni bazo’r yo’ldan qaytarga ekan.
- Balli, ustozingdan o’zibsan, men xursandman, - debdi tovuq kerilib va shodligida qah-qah uribdi. Qissadan hissa shuki «Ustozdan o’tmagan shogird shogird emas».
Tarbiyachi bolalar bilan masal mazmuni bo’yicha savol-javob qiladi.
Bizning bog’chada ham ustozlar juda ko’p. kelinglar sizlar bilan ustozlar uchun sovg’alar tayyorlaymiz. Yelim, qaychi va rangli qog’ozlardan foydalanib, gullar yasaymiz. Tarbiyachi yordamlashib, mashg’ulotni yakunlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
