1-mavzu. Ma’ruza. Muomala inson borligining sharti va mohiyati sifatida. Reja

9-mavzu. Ma’ruza. Oilaviy munosabatlar psixologiyasining predmeti va vazifalari.

Reja:
Nima sababdan biz ko‘proq oila va unda yuz beradigan munosabatlarga e’tiborli bo‘lamiz, nima sababdan oila maskanida o‘zimizni yaxshi, baxtli his esak, ishimiz ham yurishgandek, omadimiz chopgandek bo‘ladi? chunki oila bizning hayotimizdagi eng aziz va yakka dargoh faqat oilagina insonga baxtli bo‘la olishi, o‘zini kimlargadir kerakli his eta olishi yoki bo‘lmasa o‘zini ezilgan, omadsiz sezishiga sabab bo‘la oladi. Shuning uchun o‘z davrida yaShagan ko‘p mutafakkirlar baxtli oila qurishning Shartlari va retseptlarini yozib ketganlar. Chunki oila qurish va kishilarning juftlik asosida yaShash ehtiyojlari har bir zamonda ham bu hayotiy zaruratdir.

Sharq allomasi Yusuf Xos Xojib "odamlar orasidagi muhabbat va sevgi oilaviy baxt hamda odamning barcha muvaffaqiyatlarining garovi",- deb hisoblagan.

Oilada baxtli hayot kechirishga har bir o‘g‘il va qiz bolani erta ravishda o‘rgatish, buning uchun uning ongida oila muqaddasligi va qadrli ekanligi tushunchasini Shakllantirish zarur. To‘g‘ri, o‘spirin yoshdagilarning bunday tasavvurga ega bo‘lishi qiyin albatta. CHunki oila-nikoh munosabatlarining o‘ziga xosligini bilish, ikir-chikir muammolarini tushunish masalasi ko‘pgina hayot tajribasi va bilimni talab qiladi. Biroq, nikox qurish yoshiga ancha yetmasdanoq oilaning asosiy mazmunini tashkil etadigan omillarni tushuna olishlari kerak.

Turmush qurayotgan Shaxs shu narsani aniq bilishi kerakki, oila bu aniq-tarixiy tizim sifatida er-xotin, ota-ona va bolalar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatdir; nikoh yoki qarindoshchilik munosabatlari orqali umumiy xo‘jalik va o‘zaro ma’naviy javobgarlik asosida oiladagina bir-biriga bog‘liqlik yuzaga keladi; faqat oiladagina farzandlar tug‘ilish va ularning tarbiyasi masalasi erkin va tabiiy hal qilinadi.

Oilada qaysi yoshda bo‘lmasin uning a’zosi bo‘lish mushkul. CHunki har bir yosh davrida yuzaga keladigan o‘ziga xos fazilatlar va xususiyatlar mavjudki, bu tomonlar o‘zaro munosabatlarda juda ehtiyotkor bo‘lishlikni talab etadi.

Oilaviy hayot o‘ziga xos ravishda turli ziddiyatlar va nizoli xolatlardan iborat bo‘lishi tabiiydir. Lekin bu ziddiyatlarni bo‘lmasligi va oldini olishda ham o‘ziga xos qoidalarga rioya etish lozim. Quyida shularni keltiramiz:

•