1-Мавзу. Макроиқтисодиёт фанининг предмети, мақсади ва вазифалари

2. Ялпи талабнинг баҳо ва баҳодан бошқа омиллари.

• Импорт харидлар самараси - бирор мамлакатда товар ва хизматларнинг ички нархлари ташқи нархларга нисбатан ошиб борса, бу мамлакатда ички товар ва хизматларга талаб камаяди, импорт маҳсулотларга бўлган талаб ошади. Бу эса соф экспорт ҳажми орқали ялпи талаб ҳажмига таъсир кўрсатади.

2. Ялпи талабнинг баҳо ва баҳодан бошқа омиллари.

• Импорт харидлар самарасини қуйидагича ифодалаш мумкин:
• P↑ →  Ex↓ ( Im↑  → Xn↓ →AD↓
• P↑ - ички нархларни ошиши;
• Х↓ - эскпортни камайиши;
• Im↑ - импортни кўпайиши;
• Xn↓ - соф экспортни камайиши;
• AD↓ - ялпи талабни камайиши.

2. Ялпи талабнинг баҳо ва баҳодан бошқа омиллари.

• Ялпи талабнинг баҳодан бошқа омиллари – ялпи талаб эгри чизиғини чапга ёки ўнгга силжитадиган омиллардир.
• Масалан, ҳарбий харажатларнинг ортиши ялпи талаб эгри чизиғини ўнгга силжитади. Бу ҳолат қуйидаги чизмада акс эттирилган.

• P

• Y

• AD2

• AD1

Ялпи талабнинг баҳодан бошқа омиллари:

• Ялпи талабнинг баҳодан бошқа омилларига қуйидагиларни киритамиз:
• 1. Истеъмол харажатларидаги ўзгаришлар:
• а) истеъмолчиларнинг реал моддий активлари миқдорининг ўзгариши;
• б) истеъмолчилар кутиши;
• в) истеъмолчиларнинг қарзлари миқдорининг ўзгариши;
• г) истеъмолчилар даромадларидан олинадиган солиқлар миқдорининг ўзгариши.

Ялпи талабнинг баҳодан бошқа омиллари:

• 2. Инвестиция харажатларидаги ўзгаришлар:
• а) фоиз ставкасидаги ўзгаришлар;
• б) инвестициялардан кутилаётган фойда нормасининг ўзгариши;
• в) корхоналардан олинадиган солиқлар миқдорининг ўзгариши;
• г) янги технологияларнинг ишлаб чиқаришга жалб қилиниши;
• д)заҳирадаги қувватлар ўзгариши.

Ялпи талабнинг баҳодан бошқа омиллари:

• 3. Давлат харажатларининг ўзгариши. Масалан, ҳарбий харажатлар ва янги касалхона ва бошқа муассасалар қуришга қарор қилинганда.
• 4. Соф экспорт ҳажмидаги ўзгаришлар.
• а) бошқа мамлакатлар миллий даромадларининг ўзгариши.
• б) валюта курсларидаги ўзгаришлар.