1-мавзу. Кириш. Озиқ – овқат хавфсизлиги муаммосини асосий йўналишлари Мавзу режаси

Шундай қилиб, хавфни аниқлашнинг иккита асосий ёндашувлари мавжуд.
Биринчи усул «хавфсизликни бахолаш»га асосланган ва хавфлилик табиати ва «доза-таъсирланиш» маълумотлари бўсаға мавжудлигига ишора қилган холларда қўлланилади. Бундай ҳолда баҳолаш қуйидаги схема бўйича амалга оширилади:
сезиларли хавфли эффект йўқлиги даражасини баҳолаш;
йўл қўйиладиган суткалик истеъмолни (ЙСИ) баҳолаш;
таъсирни (истеъмолни) баҳолаш;
хавф тавфсифини аниқлаш: агар истеъмол ЙСИдан паст бўлса, сезиларли хавф йўқ; агар истеъмол ЙСИдан катта бўлса хавф якка тартибда баҳоланади.
Иккинчи усул хавфни миқдорий баҳолашга асосланган. Токсиклик бўсағаси аниқланмаганда хавфни баҳолаш қуйидагича амалга оширилади:
асосий тадқиқотларда «доза-таъсирланиш» тавфсифини аниқлаш;
f ни тавфсифлаш ва амалий хавфсиз доза (АХД) ёки аниқ хавф дозасини хисоблаш учун математик моделни қўллаш;
таъсирни (истеъмолни) баҳолаш;
хавф тавфсифини аниқлаш: агар истеъмол АХДдан кичик бўлса хавф йўл қўйиладиган хисобланади ёки ушбу таъсир даражаси билан боғлиқ хисобланади.
Озиқ овқат махсулотлари хавфсизлигини бахолаш учун озиқ овқат махсулотларини истеъмол қилиниши билан боғлиқ бўлган хавфлар бир неча гурухларга бирлаштирилади. Ҳар бир гурухдаги хавфни бахолаш оғирлиги, учраш частотаси ва салбий эффектни пайдо бўлиши вақти каби учта асосий мезонларни қамрайди.
Халқаро меъёрлар бўйича хавфни бахолаш хавфли омилларни идентификациялаш, уларни тавфсифини аниқлаш ва йўлдош ноаниқлик омилларини бахолаш асосида амалга оширилади.


Назорат саволлари:
Овқатланиш экологиясига бўлган замонавий муносабатлар қачон бошланди?
Нима сабабдан озиқ-овқат маҳсулотлари хавфсизлиги ва сифати муаммоларини долзарблиги охирги йилларда ошмоқда?
Озиқ-овқат билан халқаро савдо қилишни тартибга солиш учун қандай ташкилот ташкил қилинган?