1-мавзу. Кичик бизнес ва тадбиркорликнинг моҳияти ва мазмуни маъруза машғулоти

4.5. Кичик бизнес ва тадбиркорлик фаолиятида маркетинг тадқиқотларидан фойдаланиш
Маркетинг тадқиқотларининг асосий мақсади, унинг вужудга келиш, шаклланиш ва ривожланишнинг объектив сабаблари, зарурати билан белгиланди, хамда унинг мақсади нихоятда кенг ва мураккаб масалаларни хал қилишга каратилгандир. У ишлаб чиқаришни харидор эҳтиёжига мослаштириб, талаб ва таклифни мувозанатига эришган холда, уни ташкил этган корхона, ташкилотларга юқори фойда келтиришдир. Бунга эришиш учун маркетинг куйидаги муҳим вазифаларни хал этмоғи лозим:

• 
  харидорлар (истеъмолчилар) эҳтиёжини ўрганиш;
  
• 
  товарларга бўлган ички ва ташки талабларни ўрганиш;
  
• 
  корхонанинг фаолиятини харидорлар эҳтиёжига мослаштириш;
  
• 
  талаб ва таклиф тўғрисидаги олинган маълумотлар асосида бозорни ўрганиш;
  
• 
  товарлар рекламасини ташкил этиш, харидорларни товарларни сотиб олишга қизиқишини ошириш;
  
• 
  товар яратувчи ёки уни сотувчи корхона тадқиқотларини амалга ошириш учун маълумотлар туплаш ва таҳлил қилиш;
  
• 
  товарни бозорга чиқаришдаги барча хизматлар тўғрисида маълумотлар олиш;
  
• 
  тулдирувчи товарлар ва урнини босувчи товарлар тўғрисида ахборотлар йиғиш;
  

товарларга бўлган талабни истиқболлаш, уларни амалга оширишни назорат қилишдан иборатдир.
4.6. Кичик бизнес ва тадбиркорлик фаолияти учун маркетинг дастурини ишлаб чиқиш
Маркетинг дастурларини ишлаб чиқишда мақсадли ёндашиш услубига асосан корхонанинг мўлжалланган мақсадига эришиш ва уни бажарилишини назорат қилиш ресурслари ва тадбирлари тизими шакллантирилади.
Корхона (фирма)нинг маркетинг дастури (бизнес режаси) таркиби қуйидагичадир:

1. 
   Корхонанинг имкониятлари таҳлили (ҳолатли таҳлил).
   

Фаолияти, шарт-шароитлари ресурслари, самарали натижага эришиш йўналишлари. Корхонанинг ички ва ташқи муҳитларини солиштириш.

2. 
   Ривожланиш мақсадларини аниқлаш.(Маркетинг синтези).
   

Ишлаб чиқариш ва ижтимоий ривожланишнинг устувор мақсадлари ва бозорда фойдага эришиш йўлларини аниқлаш.

3. 
   Стратегияни ишлаб чиқиш.
   

Корхонанинг моддий, меҳнат ва молия ресурсларидан самарали фойдаланишни кўзлаган узоқ муддатли мақсадни аниқлаш (бозор сегментларини, маркетинг воситасини, бозорга кириш вақтини ва бошқаларни танлаш).

4. 
   Режани ишлаб чиқиш.
   

Ишлаб чиқариш, молия, баҳо, кадрлар, реклама, сотиш ва бошқаларни амалга ошириш харажатлари ва натижаларини режалаштириш тизими.

5. 
   Назорат қилиш.
   

Стратегик назорат (танланган тамойилни аниқ бозор ҳолатига тўғри келиш). Йиллик назорат (режадаги тадбирлар ва харажатларнинг бажарилиши), фойда олиш даражаси назорати.