1-mavzu. Iqtisodiyotda inqiroz va uning mohiyati Reja

Махсулот (иш, хизмат)ларни сотишдан олинган соф тушум қатори. Махсулот сотишдан олинган соф тушум суммаси махсулот (иш ва хизмат)ларни сотишдан олинган жами тушум суммасидан сотишга солиқлар тўловлар ва ажратмалар суммасини чегириш асосида аниқланади.
Сотишга солиқлар, тўловлар, ажратмаларга қуйидагилар киритилади:
қўшилган қиймат солиғи;
Акциз солиғи;
Реклама солиғи;
Махсулот хажмидан ижтимоий суғурта бўлимига ажратма ва х.к.
Махсулот сотишдан ялпи фойда. Махсулот сотишдан олинган ялпи молиявий натижа фойда ёки зарар махсулот (иш ва хизмат) ларни сотишдан олинган соф тушумдан шу махсулот (иш ва хизмат)ларнинг ишлаб чиқариш таннархини айириш асосида аниқланади.
Корхона фойдасининг асосий қисмини бевосита махсулот (иш ва хизмат) лардан олинган фойда ташкил этиши лозим, акс ҳолда инқирозга қарши чораларни жадаллаштириш шарт.
Асосий ишлаб чиқариш фаолиятнинг молиявий натижаси (Фойда ёки зарар). Асосий ишлаб чиқариш фаолиятининг молиявий натижаси махсулот (иш ва хизмат) ларни сотишдан олинган фойда суммасидан давр харажатлари таркибига кирувчи сотиш харажатлари, маъмурий харажатлар, ва бошқа умумхўжалик харажатларини айириш ҳамда асосий фаолиятнинг бошқа жараёнларидан олинган даромад ва харажатларни тартибли фарқлаш асосида аниқланади.
Молиявий фаолиятдан олинган фойда (зарар). Молиявий фаолиятдан олинган фойда ва зарарлар қаторига молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисоботда қуйидаги умумлашган кўрсаткичлар киритилган.
Шўъба ва уюшма корхоналардан олинган дивидендлар;
Бошқа олинган дивидендлар;
Шўъба ва уюшма корхоналарга берилган ва олинган қарзлар бўйича фоизлар;
Бошқа тўланган ва олинган фоизлар;
Валюта курсининг ўзгаришидан фарқлар;
Молиявий фаолиятдан бошқа даромадлар ва харажатлар.
Асосий ишлаб чиқариш фаолиятининг молиявий натижасига молиявий фаолиятдан олинган натижани қўшиш асосида умумхўжалик фаолиятидан молиявий натижа (фойда, зарар) аниқланади.