1-mavzu. Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti va bilish usullari

tizimiy islohotlar 
deb atash maqsadga muvofiq boʻladi. 
Oʻtish davrida bozor iqtisodiyotini shakllantirishning asosiy yoʻnalishlari boʻlib 
quyidagilar hisoblanadi: 
1. 
Iqtisodiyotni erkinlashtirish. Erkinlashtirish – bu xoʻjalik hayotining barcha
sohalaridagi toʻsiq hamda cheklovlarni, Shuningdek, davlat nazoratini keskin ravishda
qisqartirish yoki bekor qilishga yoʻnaltirilgan chora-tadbirlar tizimidan iborat. 
U butun 
iqtisodiyotga tatbiq etilib, quyidagilarni oʻz ichiga oladi: - xoʻjalik faoliyatini amalga oshirishda davlat 
monopoliyasini bekor qilish; - resurslarning markazlashgan holdagi taqsimotini tugatish; - narxlarning 
asosan talab va taklif nisbati asosida shakllantirilishiga oʻtish; - ichki va tashqi bozorlarda transaktsion 
bitimlar ustidan davlat nazoratini pasaytirish. 
2. 
Iqtisodiyotni monopoliyadan chiqarish va raqobat muhitini yaratish. 
Bu yoʻnalish 
quyidagi jarayonlarning amalga oshirilishini taqozo etadi: - barcha iqtisodiy agentlarning ish faolligi 
uchun teng imkoniyat va sharoitlar yaratilishi; - bozorga xorijiy raqobatchilar ham kirishi uchun imkon 
berilishi; 
1 
Karimov I.A. Oʻzbekiston – bozor munosabatlariga oʻtishning oʻziga xos yoʻli. T.: Oʻzbekiston, 1993, 23- 
bet. - kichik biznesning rivojlanishiga halaqit beruvchi ma’muriy toʻsiqlarni olib tashlash, 
imtiyozli kreditlar berish orqali qoʻllab-quvvatlash va tarmoqqa kirishidagi toʻsiqlarni 
pasaytirish; - tabiiy monopoliyalarning narx va mahsulot sotish siyosatini tartibga solish va boshqalar. 
3. 
Institutsional oʻzgarishlar. 
Mazkur oʻzgarishlar quyidagi sohalarni qamrab oladi: - mulkchilik 
munosabatlarini oʻzgartirish, jumladan, xususiy sektorni yaratish; - bozor infratuzilmasini (tijorat 
banklari, tovar va fond birjalari, investitsiya fondlari va 
h.k.) shakllantirish; - iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishning yangi tizimini yaratish; - bozor 
sharoitlariga mos tushuvchi xoʻjalik qonunchiligini qabul qilish va boshqalar. 
4.