1-mavzu. Iqtisodiy tahlilning prеdmеti, vazifalari va mazmuni Reja

1.2. Iqtisodiy tahlil-dialektikaning muhim xususiyati 
Bilish – fаlsаfа fаnining fundаmеntаl uslubiy bo‘limi bo‘lib, оb‘еktiv 
bоrliqni insоn оngidа аks etishining o‘rgаnilishini o‘rgаtаdi. Iqtisоdiy tаhlilning 
uslubiy аsоsi sifаtidа bilish nаzаriyasini ko‘rsаtish mumkin.
Iqtisodiy tahlil dialektikani o‗rganishning muhim vositasi hisoblanadi.
Bilish nazariyasining mantiqiyligi dialektik tarzda quyidagi formulada aks etadi, 
ya‘ni: jonli mushohada, abstrakt tafakkur, amaliyot. Iqtisodiy hodisa va 
jarayonlarni bilish ham uch bosqichli bilish nazariyasiga asoslanadi. Bunda jonli 
mushohada bosqichida xo‗jalik yuritishni bevosita iqtisodiy axborotlar tizimi 
orqali idrok qilinadi. Bu o‗rinda iqtisodiy axborotlar tizimiga shunday talablar 
qo‗yiladiki, bular bilish nazariyasining ikkinchi bosqichi - abstrakt tafakkurga ko‗p 
jihatdan bog‗liq. Iqtisodiy jarayonlarni tahlil qilishda barcha jarayonlarni tafakkur 
kuchi bajaradi. Iqtisodiy hodisalarni o‘rganish jarayonida dialektik bilish usuli -
analiz va sintez, deduksiya va induksiya usullaridan foydalaniladi (1.1-rasm). 
Iqtisodiy xodisalarni o’rganishda qo’llaniladigan dialektik
bilish usullari 
Induk
siya
–
tadqiqotni
yoki
biror
ob‘e
ktni
xususi
yli
kda
n
umum
iyl
ik
sar
i o‘r
ga
nish 
tushu
nil
adi
. 
De
duksi
ya
–
xodis
a, 
jar
ayonni
o‘
rga
nishd
a 
umum
iyl
ikdan
xususi
y sa
ri
o‘
rga
nishd
ir
. 
«S
int
еz
» 
- 
gr
ekc
h
a 
«S
yntnesi
s» s
o‘
zidan
oli
nib
umum
lashti
rish
de
ga
ni 
yok
i 
xususi
yli
kda
n
umum
iyl
ik
sа
ri t
аdq
iq
tu
shuni
ladi
. 
Аnа
li
z 
- 
gr
еkc
hа
«
ana
lys
ic» s
jo‘
zl
d
аn kе
ll
b
chlqq
аn bo‘
li
b, blr bu
тu
уnn
i b
o‘l
аkl
аrg
а 
bo‘lib 
o‘
rg
аnish, 
d
еg
аnl yokl
um
уml
yll
kd
аn 
хususl
yll
kk
а 
o‘
ti
sh
. 

---