1-мавзу. Информатика ва ахборот технологиялари фанидан ўқув адабиётлар таҳлили

3. Delphi дастурлаш тилида лойиҳалар (15 соат+ 1 соат назорат иши)
Мазмун: Delphi дастурлаш тилида объектлар ҳақида. “Қисқа ҳабар” ойнасини ҳосил қилиш: ShowMessage. “Шаклни қувиш” лойиҳаси: Shape компоненти. “Свет фор хабари” лойиҳаси: Label компоненти. “Пароль киритиш ойнаси” лойиҳаси: Edit компоненти. “Рақамли соат ҳосил қилиш” 37 лойиҳаси: Timer компоненти. “Футбол тўпини сакратиш” лойиҳаси: Image компоненти. Чизиқли жадвал элементлари йиғиндисини ҳисоблаш лойиҳаси: StringGrid компоненти. “Китоб танлови” лойиҳаси: CheckBox. “Вазифалар рўйхати” лойихаси: ListBox. “Оддий арифметика тренажори” лойиҳаси. “Кирил – Лотин таржимон дастури” лойиҳаси: Memo компоненти. “Расмли тест” лойиҳаси. “Сувчи алгоритми” лойиҳаси. “Тест дастури” лойиҳаси.
Ўрта таълимнинг умумий мақсадларидан келиб чиққан ҳолда, мактабда информатика ва ахборот технологиялари фанини ўқитилиши қуйидаги мақсадларга йўналтирилган:
 ахборот ҳақида илмий тасаввур асосларини, ахборот жараёнларини, ахборот тизимларини, технологияларини ташкил этувчи билимларни эгаллаш;
 компьютер ва ахборот­коммуникация технологияларининг (АКТ) воситалари ёрдамида турли кўринишдаги ахборотлар билан ишлай олиш кўникмаларига эга бўлиш;
 ижодий ва интеллектуал қобилиятларини АКТ воситалари ёрдамида ривожлантириш;
 ахборотларни танқидий таҳлил қилишни; ахбортларни узатишда ҳуқуқий ва аҳлоқий жиҳатларини инобатга олган ҳолда масъулиятни тарбиялаш;
 кундалик ҳаётида, индивидуал ва ҳамкорликда амалга оширилаётган лойиҳаларни бажаришда, ўқув фаолиятида АКТ воситаларидан фойдаланиш малакаларини шакллантириш.
Ўрта таълимда информатика ва ахборот технологиялари фанини ўқитилишининг вазифалари қуйидагилардан иборат:
 ахборот, компьютер, ахборот технологиялари, компьютернинг дастурий таъминоти, компьютерда масалалар ечиш технологиялари, алгоритмлаш ва дастурлаш асослари, янги ахборот технологияларининг жамиятимизнинг ижтимоий ва иқтисодий тараққиётидаги муҳим аҳамияти ва инсон фаолиятининг турли жабҳаларига ижобий таъсирини илмий равишда ўрганадиган усуллар ҳақидаги билимларга эга бўлиши;
 ахборотни йиғиш, қайта ишлаш ва узатишда турли техник воситалардан ва амалий дастурлардан фойдалана олиши;
 ахборот жараёнлари натижаларини хулосалашда турли техник воситаларнинг имкониятларидан фойдаланилиши, уларнинг ишлаш принципини тушунтириш, амалий масалаларни компьютерда ечишлардан фойдалана олиш кўникмаларига эга бўлиши;
 Амалий масалаларни ечишда, бошқа фанларга оид янги билимларни мустақил равишда эгаллаш, турли манбалар (дарсликдан, илмий-оммабоп адабиётлардан, ахбороткоммуникация технологиялари изоҳли луғати ва маълумотномалардан, электрон ишланма ва дарсликлардан, Интернет саҳифаларидан ва ҳ.к.)дан фанларга оид маълумотлар билан ишлай олиш;
 ахборотни таҳлил қилиш ва баҳолаш, бир турдаги ахборотни иккинчи турга айлантириш ва шу каби масалаларни еча олиши;
 ахборот технологияси орқали ахборот маконни ўрганиш мумкинлигига бўлган ишонч, инсониятни бундан кейинги ривожланиши учун фан ва технологиялар ютуқларидан керакли даражада фойдаланиш, фан ва техника ижодкорларига ҳурмат билан қараш, информатика ва ахборот технологиялари таълимига умумбашарий маданият элементи сифатида қарашни тарбиялаш;
 кундалик ҳаётда учрайдиган ва ҳаётий фаолиятининг ҳавфсизлигини таъминлашда эгаллаган билим ва кўникмаларидан фойдалана олиш. Бугунги ҳаётимизнинг ҳар бир жабҳаси, ҳар бир соҳа ва барча фаолият турлари бевосита ахборот технологиялари билан бевосита боғлиқдир. Шундай экан, ахборот технологияларни яратиш ва уларни бошқаришга оид билим, кўникма ва лаёқатнинг ҳар бир инсонда шаклланиши фундаментал аҳамият касб этади. Таълим тизимини ахборотлаштириш – технологик ва ижтимоий билимларни узатиш жараёнини тезлаштириш, замонавий ахборот технологиялари ёрдамида ўқитиш ва ўқиш сифатини ошириш билан бирга инсонни турли ижтимоий муҳитга мослашувини осонлаштириш имкониятларини яратади. Айнан шу сабаб таълим мазмунини, фанлардан Давлат таълим стандартларни, ўқув дастурларни такомиллаштириш – информатика ва ахборот технологиялари фанига оид компетентлиликни (АКТкомпетентлиликни) киритишни тақозо этади.