To’la ehtimollik formulasi
n
H
H
H
,
,
,
2
1
hodisalar to’la guruhni tashkil etsin, ya’ni sinov natijasida
ularning faqat bittasi ro’y berishi mumkin va ular birgalikda emas:
.
,
1
,
,
,
,
1
1
n
j
i
j
i
H
H
H
P
j
i
n
i
i
A
hodisa ana shu hodisalardan bittasi ro’y bergandagina ro’y berishi mumkin
bo’lsin.
n
H
H
H
,
,
,
2
1
hodisalarning qaysi biri ro’y berishi oldindan ma’lum
bo’lmagani uchun ular gipotezalar deb ataladi.
A
hodisa ro’y berish ehtimoli to’la
ehtimollik
deyiladi:
n
i
i
i
H
A
P
H
P
A
P
1
|
.
Namunaviy misollar yechish
1-Misol.
Kelasi yilda mamlakat iqtisodiyoti ko’rsatkichlari yuqori bo’lsa, ma’lum
bir kompaniya aksiyalari narxining oshish ehtimoli 0,75 ga, past bo’lsa oshish
ehtimoli 0,3 ga teng ekan. Shu bilan birga kelasi yilda mamlakat iqtisodiyoti
ko’rsatkichlari yuqori bo’lish ehtimoli 0,8 ga teng ekan. Kelasi yilda kompaniya
aksiyalari narxining oshish ehtimolini toping?
Yechish.
Misollar shartiga ko’ra,
8
,
0
)
(
1
H
P
va
2
,
0
8
,
0
1
)
(
1
)
(
1
2
H
P
H
P
75
,
0
|
1
H
A
P
va
3
,
0
|
2
H
A
P
.
To’la ehtimollik formulasidan quyidagi yechimni topamiz
.
66
,
0
3
,
0
2
,
0
75
,
0
8
.
0
|
|
2
2
1
1
H
A
P
H
P
H
A
P
H
P
A
P
2-Misol.
O’qituvchi imtihonga 50 ta misollar tuzgan: 30 tasi ehtimolliklar
nazariyasi, 20 tasi matematik statistika kursidan. Agar talaba ehtimolliklar
nazariyasidan 15 ta, matematik statistikasidan 18 ta misollar yechishni bilsa, uning
imtihon topshirish ehtimolligini toping.
Yechish.
;
6
,
0
50
/
30
)
(
1
H
P
4
,
0
50
/
20
)
(
2
H
P
;
.
5
,
0
30
/
15
|
1
H
A
P
;
.
9
,
0
20
/
18
|
2
H
A
P
.
66
,
0
9
,
0
4
,
0
5
,
0
6
,
0
|
|
2
2
1
1
H
A
P
H
P
H
A
P
H
P
A
P
Mustahkamlash uchun misollar
1.
Iqtisodiy o’sish davrida mijozning bankdan olgan qarzini qaytarmaslik
ehtimolligi 0,04 ga, iqtisodiy tanglik davrida esa 0,13 ga teng. Faraz qilaylik,
iqtisodiy o’sish davri boshlanish ehtimolligi 0,65 ga teng. Tasodifiy ravishda tanlab
olingan mijozning qarzini qaytarmaslik ehtimolligi nechaga teng?
2.
2 ta firma aksionerlik kapitallarini birlashtirish jarayonida aksiyalarning nazorat
paketini olayotgan firmaning fikricha, qo’shib olinayotgan firma direktorlar
kengashining raisi iste’foga chiqsa, bu birlashtirishning foyda keltirish ehtimoligi
0,65 ga teng. Aks holda bu ehtimollik 0,3 ga teng ekan. Raisning iste’foga chiqish
ehtimolligi 0,7 ga teng bo’lsa, birlashtirishning foyda keltirish ehtimolligini toping.
3.
2 ta bir xil quti bo’lib, ularning birinchisida 2 ta oq, 1 ta qora shar, ikkinchisida
esa 1 ta oq va 4 ta qora shar bor. Tasodifiy ravishda bitta quti tanlanadi va undan
shar olinadi. Olingan sharning oq bo’lish ehtimolligini toping.
4.
2 xil detallar to’plami bor. Birinchi to’plamdagi detallarning standart bo’lish
ehtimolligi 0,8 ga, ikkinchisiniki esa 0,9 ga teng. Tasodifiy tanlangan to’plamdan
tasodifiy ravishda olingan detalning standart bo’lish ehtimolligini toping.
Do'stlaringiz bilan baham: |