1-mavzu: Huquqiy madaniyat va huquqiy tarbiya asoslari fanining asosiy tushunchalari, fanning maqsadi, vazifalari

Monteyske
davlat shakllariga alohida to’xtaladi. 
U 
uchta to’g’ri davlat shakllarini ajratadi: demokratiya, aristokratiya 
va monarxiya
. Bularning barchasiga ta’rif beradi va o’ziga xos xususiyat va 
belgilarini ko’rsatadi. Uning o’zi konstitutsion monarxiya tarafdori edi. U 
despotizmni qoralaydi, uni tabiiy huquqqa mutloq zid siyosiy tuzum deb biladi. 
Siyosiy tuzumning qonunlar ruhiga ta’siri haqidagi fikrlarini Monteyske 
erkinlik va uni ta’minlash masalasi bilan bog’laydi. Uning fikricha, erkinlik 
bu xavfsizlikni his qilishdir. Bu hissiyot qonunlarning xukmronligidan kelib 
chiqadi. Davlatdagi erkinlikning eng muhim belgisi qonunchilikdir. Binobarin, 
siyosiy arbobning asosiy vazifasi qonunchilikning ta’minlash chora va 
vositasini topish va ko’rsatib berishdan iboratdir. Bunday vosita, deydi 
Monteyske, hokimiyatlar taqsimlash prinsipini joriy qilishdir. Mana shu 
prinsip joriy qilingan davlatdagina erkinlik ta’minlanishi mumkin. Bu siz 
despotizm xukm suradi. 
XVIII asrda tabiiy huquq nazariyasida ikki 
yo’nalish paydo bo’ladi.
Ular jamiyatda yomonlik 
qanday paydo bo’lgan degan muammoni hal qilish bilan 
bir-biridan farq qilardi. Birinchi yo’nalish vakillari 
Jan 
Jak Russo (1702-1778)
Jolen Ofre de Lametri (1709-
1751) va boshqalar fikriga ko’ra, inson ibtidoiy holatda 
erkin va mustaqil bo’lgan, baxtli hayot kechirgan, 
odamlar o’rtasidagi munosabatlar adolatli tabiiy 
qonunlar bilan tartibga solingan. Tabiat yomonlikning 
vujudga kelishiga sabab bo’lishi mumkin emas. Bu ibtidoiy jannatning buzilib 
ketishiga xususiy mulkchilikning paydo bo’lgani va natijada odamlarning boy 
va kambag’allarga bo’linib ketishi sabab bo’ldi. 
Russoning siyosiy-huquqiy qarashlari
«Insonlar o’rtasidagi tengsizlikning 
kelib chiqishi va asoslari to’g’risida mulohazalar» 
nomli va