1-mavzu: Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi ro’li Reja



Download 0,57 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/22
Sana22.07.2021
Hajmi0,57 Mb.
#125757
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
Bog'liq
1 mavzu Falsafa fanining predmeti

Dunyoqarashning  mohiyati.  Ayni  shu  davrdan  boshlab  insonning  ancha 

rivojlangan  dunyoqarashi  shakllangani  haqida  va  umuman  to’plangan  bilimlar, 

amaliy  ko’nikmalar,  vujudga  kelgan  qadriyatlar,  o’zi  va  o’zini  qurshagan  dunyo 

haqidagi  tasavvurlar  majmui  sifatidagi  odamlar  dunyoqarashi  to’g’risida  ishonch 

bilan so’z yuritish mumkin.  



Hayot  tajribasi  va  empirik  bilimlar  asosida  shakllanadigan  dunyoqarash 

oddiy  yoki  empirik  dunyoqarash  deb  ataladi  va  insonning  dunyo  haqidagi 

tasavvurlarining  qismlarga  ajralmagan,  tizimsiz  majmui  sifatida  amal  qiladi.  U 

har  qanday  dunyoqarashning  negizi  hisoblanadi  va  odamlarga  kundalik  hayoti, 

faoliyatida  yo’l  ko’rsatib,  ularning  xulq-atvori,  aksariyat  qilmishlarini  belgilab, 

muhim regulyativ funksiyani bajaradi.  

To’liqroq,  kengroq  ta’rif  beradigan  bo’lsak,  dunyoqarash  –  insonning  o’zini 

qurshagan  borliqqa  va  o’z-o’ziga  bo’lgan  munosabatga  nisbatan  yondashuvlar 

tizimi,  shuningdek  odamlarning  mazkur  yondashuvlar  bilan  belgilangan  hayotiy 

ideallari, e’tiqodlari, bilish va faoliyat tamoyillari, qadriyat va mo’ljallaridir.  

SHu  tariqa  ta’riflanadigan  dunyoqarash  faqat  insonga  xos  bo’lib,  bu  unda 

shakllangan  ong  va  oqilona  faoliyat  mavjudligi  bilan  bog’liqdir.  Bunda  inson 

nafaqat  tushunchalar  yaratish  va  mulohaza  yuritish,  xulosalar  chiqarish  va 

qoidalarni ta’riflash qobiliyatini kasb etadi, balki tayyor bilimdan yangi bilim olish 

uchun  foydalana  boshlaydi.  Insonning  bunday  faoliyatini,  uning  ijodiy  faolligini 

tavsiflovchi  aql  odamzod  va  jamiyat  evolutsiyasini  jadallashtirishning  qudratli 

omiliga  aylanadi  va  pirovardda  insonni  hayvondan  ajratish  imkonini  beruvchi 

asosiy belgi sifatida amal qiladi. 

 Dunyoqarashning  tuzilishi  dunyoni  sezish,  dunyoni  idrok  etish  va  dunyoni 



tushunish kabi eng muhim elementlardan iborat.  

Dunyoni  sezish  –  bu  o’zini  qurshagan  dunyoni  sezgilar  yordamida  hissiy 

idrok  etishdir.  Bunda  tuyg’ular,  kayfiyat  dunyoni  go’yoki  ranglarga  bo’yaydi, 

uning obrazini sub’ektiv, sof individual sezgilar orqali aks ettiradi. Masalan, bemor 

odamga  haddan  tashqari  yorug’  bo’lib  tuyulishi  mumkin  bo’lgan  nur,  sog’lom 

odam uchun normal bo’ladi; daltonik ranglar gammasini, ko’rish qobiliyati normal 

bo’lgan  odamga  qaraganda  butunlay  boshqacha  idrok  etadi.  Bundan  dunyoni 

sezishning har xil, xususan o’timistik, ‘essimistik, fojeaviy ti’lari kelib chiqadi.  




Download 0,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish