1-Мавзу. Берилганлар базаси ва уни бошқриш

---

1-Мавзу. Берилганлар базаси ва уни бошқриш.
1.
 
Берилганлар базаси (ББ) ҳақида тушунча, ахборот тизимлари, ББ яхлитлиги ва 
хавфсизлиги. 
2.
 
Берилганлар базасини бошқриш тизимлари (БББТ) ва унинг таркибий 
қисмлари. 
Берилганлар базаси (ББ) ҳақида тушунча, ахборот тизимлари, ББ яхлитлиги ва 
хавфсизлиги. 
Кўпгина масалаларни ечиш асосида информация ёки ахборотларни қайта ишлаш 
ётади. Информацияни қайта ишлашни енгиллаштириш максадида ахборот тизимлар 
яратилади. Автоматлашган ахборот тизимлар (АТ) деб, шундай тизимларга айтамизки, 
уларнинг таркибида техник воситалар, жумладан шахсий компьютерлар иштрок этади. 
АТларни кенг маънодаинформацияни қайта ишлайдиган ихтиёрий тизимни тушуниш 
мумкин. Тадбиқэтиш соҳасига қараб, АТлар ишлаб чикариш соҳасида, талим соҳасида, 
соғлиқни сақлаш соҳасида, харбий соқада ва бошқа соҳаларда ишлатиладиган тизимларга 
ажратиш мумкин. 
Ахборот технологияси 
— ахборотни тўплаш, сақлаш, излаш, унга ишлов бериш ва 
уни тарқатиш учун фойдаланиладиган жами услублар, қурилмалар, усуллар ва жараёнлар; 
Ахборот тизими
— ахборотни тўплаш, сақлаш, излаш, унга ишлов бериш ҳамда 
ундан фойдаланиш имконини берадиган, ташкилий жиҳатдантартибга солинган жами 
ахборот ресурслари, ахборот технологиялари ва алоқа воситалари. 
Ихтиёрий АТ изда унинг ишлаш жараёнини қуйидаги тасвирда кўрсатамиз. Асосий 
ишлар 4 та блокдан иборат: дастлабки маълумотни киритиш, унга ишлов бериш, натижавий 
маълумотни ҚҚ учун истеъмолчиларга ёки бошқа АТ узатиш, тескари алоқани таъминлаш, 
яъни натижани таҳлил қилиб дастлабки маълумотларни ходимлар ёки бошқа АТ томонидан 
тузатиш. 
1-расм. АТ ни таркиби 
Ҳар қандай АТ структураси, қўлланиш соҳасидан қатьий назар, бир неча 
таъминловчи қисмлардан иборат бўлади. Таъминловчи қисмлар 6 хил бўлади: техник, 
математик, дастурий, ташкилий, ҳуқуқий таъминотлар. 

---

2-расм. Ахборот тизимини ташкил этиш