1-мавзу : Илмий тадкикот методлари Режа: Кириш Умумий илмий –тадкикот методлари



Download 220,15 Kb.
Pdf ko'rish
bet5/8
Sana18.04.2022
Hajmi220,15 Kb.
#561092
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
1-maruza 074a3b3ee49b8c16df6bc910564819b4

 


Ўлчаш деб
– маълум бир катталикни ўлчов бирлигидаги эталонга
нисбатан рақам сонидаги қийматни аниқлашдан иборат бўлган физик 
жараёнга айтилади. Ўлчашда қуйидаги компонентларни бўлиши талаб 
этилади: 
1.
Ўлчаш объекти 
2.
Эталон 
3.
Ўлчов асбоби 
4.
Ўлчаш методи.
Қиёслашдан фарқли ўлароқ ўлчаш билишнинг анча аниқ воситаси 
хисобланади. Бунда атроф борлиқдаги объектлар хақида юқори аниқликдаги 
маълумот олинади. Ўлчаш методи эксперимент ва назария орасидаги бевосита 
боғланишни ва илмий тадқиқотларнинг юқори даражадаги аниқлиги ва 
тўғрилигини таъминлайди. Ўлчаш хақидаги фан 
методология
деб аталади. 
Ҳисоблаш билан ўлчаш миқдорий маълумот олишнинг асосий 
методларидир. Уларнинг натижалари, сонлари ҳисоблаш назарий жихатдан 
хатоларсиз бўлади, аммо, ўлчаш бехато бўлмайди. Ўлчашнинг даражаси 
илмий тадқиқотларнинг даражасини билдиради. 
Эксперемент деб – 
аниқ белгиланган шароитда маълум бир ходисани 
аниқ мақсад йўлида ўрганиш учун қўйилган тажрибага айтилади.
Бунда бўлаётган ўзгаришларни ходимга, қадам кузатиш ходисаларга 
турли воситалар билан таъсир кўрсатиш, уларни аввалги шароитдан 
такрорлаш имконияти туғилади. Экспериментда кузатиш, қиёслаш ва 
ўлчашдан фойдаланилади. Бунда бир ёки бир нечта омилларнинг бошқаларга 
кўрсатган таъсири ўрганилади. Эксперимент илмий жихатдан асосланиши ва 
унинг хатоси аниқланиши лозим. 
Методологик нуқтаи назардан эксперимент тадқиқотини пассив 
фаолиятдан фаол фаолиятга ўтишини кўзда тутади. Эксперимент объектнинг 
ўрганиш шароитини ўзгартириш, уни соф холда бажариши, қайтариши, хамда 
соддалаштирилган, кичиклаштирилган моделларда моделлаштириши мумкин. 
Эмперик тадқиқот усуллари
фаразни далиллаш учун асос бўлиб 
қолмай, балки янги илмий кашфиётлар, қонунлар ва бошқаларни очиш манбаи 
хисобланади.

Download 220,15 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish