1-ma’ruza: Organik kimyo predmeti

C H₃-CH-COOH+C₂H₅OH CH₂-CH₂-C-O-C₂H₅+H₂O

OH OH

Sut kislotaning etil efiri

Oksikarbon kislotalarning o’ziga xos reaksiyalaridan (xususiyatlaridan) biri shuki, ular bir xil sharoitda qizdirilganda molekulasidan osonlik bilan bir molekula suv ajralib chiqib, xar xil moddalar xosil bo’ladi.

1.d-oksikislotalar qizdirilganda osonlik bilan ikki molekula kislotadan ikki molekula suv ajralib chiqib siklik murakkab efir xosil bo’ladi.

O

C H₃-CH-COOH CH₃-CH--C

OH O O

+OH

H OOC-CH-CH₃ C -HC-CH₃

O

laktid
Siklik murakkab efirlar laktidlar deb ataladi.

2. - oksikarbon kislotalar qizdirilganda bir molekula suv ajralib chiqib to’yingan karbon kislotalar xosil bo’ladi.

HOCH₂—CH₂—COOH CH₂=CH--COOH

akril kislota

3. - oksikarbon kislotalar osonlik bilan qizdirilsa xam sekin asta o’zidan suv ajratib besh yoki olti siklik birikmalar - laktonlarni xosil qiladi.

O