1-ma’ruza: Organik kimyo predmeti

Titrimetrik analizdagi hisoblar. Ishchi eritmaning titrini aniqlashda hisoblar quyidagicha bajariladi. Agar eritma konsentrasiyasi normallik bilan ifodalansa, unda titrlashdagi hisoblar uchun ushbu formuladan foydalaniladi:
V₁·N₁= V₂·N₂
Bunda V₁,V₂- eritmalar hajmi, ml; N₁,N₂- eritmalar normalligi.
Normal konsentrasiya to’rtinchi o’nlik belgigacha aniqlik bilan hisoblanadi.
1-misol. NaOH ishchi eritmasining konsentrasiyasini aniqlash uchun boshlang’ich eritma sifatida xlorid kislotaning 0,1 n. eritmasi olingan. Titrlashga olingan boshlang’ich eritmaning hajmi 10 ml. Titrlashga sarf bo’lgan ishchi eritmaning hajmi 11,30 ml. Ishchi eritmaning aniq normal konsentrasiyasi


bo’ladi.
Ishchi eritmaning aniq normal konsentrasiyasini ifodalashda ko’pincha tuzatish koeffisienti K deb ataluvchi koeffisient ishlatiladi. Bu kattalik eritmaning aniq konsentrasiyasini topish uchun eritmaning ehtimol qilinayotgan normalligiga ko’paytirish kerak bo’lgan sonlardir. Masalan, K = 0,945 bo’lgan taxminan 0,1n eritma bor. Demak, eritmaning aniq normal konsentrasiyasi 0,1·0,945 = 0,0945n ga tengdir.
K sonni titrimetrik aniqlangan eritma normalligini eritmaning taxminiy normalligi qiymatiga bo’lib topiladi.

bunda N- eritmaning aniqlangan normalligi; N₀- eritmaning taxminiy normalligi. Agar ishchi eritma fiksanaldan tayyorlangan bo’lsa, K = 1.
Mavzu yuzasidan savollar

1. 
   Titrimetrik aniqlash nima?
   
2. 
   Titrlash deb nimaga aytiladi?
   
3. 
   Titrimetrik analizlarda qo’llaniladigan reaksiyalarga qo’yiladigan talablarni ayting.
   
4. 
   Miqdoriy analizning mohiyati nimadan iborat?
   
5. 
   Miqdoriy analiz uz oldiga kanday maksadlar kuyadi?
   
6. 
   Miqdoriy analizning fizik kimyoviy va fizikaviy usullari haqida nimalar bilasiz?
   
7. 
   Optik analizi usuli asosida nimalar yotadi?:
   
8. 
   Elektr kimyoviy analiz usullarining mohiyati nimadan iborat?
   
9. 
   Xromatografiya haqida nimalar bilasiz?
   
10. 
    Miqdoriy analizning qishloq xo’jaligidagi ahamiyati?