1-ma’ruza: Organik kimyo predmeti

CH₂ – O – C –C₁₇H₃₁ CH₂ – O – C – C₁₇H₃₁
O O
C H – O – C – C₁₇H₃₁ CH – O – C – C₁₇H₃₁
O O
CH₂ – O – C – C₁₇H₃₁ CH₂ – O – C – C₁₇H₃₃

Xayvon yoglari qattiq bo’lib ularning asosiy tarkibi to’yingan stearin va palmitin kislota qoldiqlaridan iborat.

Suyuq yoglar katallzatorlar (niyel, palladi) yordamida vodorodni biriktirib qattiq yoglarga aylanadi. Yuqori molekulyar karbon kislotalarning natriyli va kaliyli tuzlari sovunlar deyiladi.


OKSIKISLOTALAR
Molekulasida gidroksil (OH) xamda karboksil (COOH) gruppalar bo’lgan organik birikmalar oksikarbon kislotalar deb ataladi.


NOMENKLATURASI VA IZOMERIYASI
Oksikarbon kislotalarning ko’pchiligi asosan trivial nom bilan ataladi. Masalan: sut kislota CH₃ CH(OH) - COOH sutdan, olma kislota HOOC—CH₂ – CH(OH) - COOH olmadan olinadi.
CH₂OH - COOH CH₃ - CH - COOH

OH
etanol kislota propanol - 2 kislota
Oksikarbon kislotalarda izomeriya kislotalar molekulasining tarmoqlan-maganligiga yoki gidroksil gruppaning karboksil gruppaga nisbatan qanday joylanganligiga (ya`ni a,v,u) bogliq. Masalan: oksipropion kislotaning ikki xil izomeri mavjud:
CH₂ - CH₂ - COOH - oksi moy kislota
׀
OH
CH₃ - CH - COOH - oksi moy kislota.
׀