1-ma’ruza mavzu: Kompyuterning arxitekturasi. Zamonaviy kompyurerlarning asosiy turlari. Reja

SHK konstruksiyasining elementlari. Konstruksiyasi jixatidan SHK markaziy tizimli blok shaklida bajarilgan bо‘lib, unga razyem orqali tashqi qurilmalar ulanadilar: qо‘shimcha xotira bloklari, klaviatura, displey, printer va boshqalar.
Tizimli blok odatda о‘z tarkibiga tizimli platani, ma’nba blokini, diskli jamlovchilarni, qо‘shimcha qurilmalarga razyemlar va tashqi qurilma adapterlarini oladi.
Tizimli platada (kо‘pincha ularni ona plata deb ataydilar - motherboard) о‘z navbatida quyidagilar joylashgan:

• 
  mikroprotsessor;
  
• 
  tizimli mikrosxemalar (chipsetlar);
  
• 
  takt impulslar generatori;
  
• 
  OXQ va DXQ modullari (mikrosxemalari);
  
• 
  CMOS-xotira mikrosxemasi;
  
• 
  klaviatura, QMDJ adapterlari;
  
• 
  uzulishlar kontrolleri;
  
• 
  taymer va xokazolar.
  

Ularning kо‘pchiligi tizimli plataga razyem orqali ulanadilar.
2.3.Kompyuterning funksional kо‘rsatgichlari
Kompyuterning asosiy funksional kо‘rsatgichlariga quyidagilar kiradi:
1.Tizimli plataning unumdorligi, tezligi, takt chastotasi va mikroprotsessorning takt chastotasi.
2.Mikroprotsessorning va interfeysning kod shinalari.
3.Tizimli, maxalliy va tashqi interfeyslarning turlari.
4.Operativ xotiraning sig‘imi va turi.
5.Kesh-xoiraning mavjutligi, sig‘imi va turi.
6. Qattiq diskli jamlovchining sig‘imi va turi.
7.CD va DVD jamlovilarning sig‘imi va turi.
8.Vidiomonitor va vidioadapter turi.
9.Printerning mavjutligi va turi.
10. Modemning mavjutligi va turi.
11.Multimediali audio- va vidio vositalarning mavjutligi va turi.
12.Operatsion tizim turi va mavjut dasturiy ta’minoti.
13.Kompyuterning boshqa turlari bilan apparat va dasturiy mosligi.
14.Xisoblash tarmog‘ida ishlash imkoniyati.
15.Kо‘p masalali ish tartibida ishlash imkoniyati.
16.Ishonchliligi.
17.Narxi.
18.О‘lchami va og‘irligi.
Keltirilgan funksional kо‘rsatgichlardan ba’zilarini sharxlash kerak bо‘lganligi uchun ularni kengroq bayon qilishni lozim dep topildi.