1-Maruza Kirish


Fizik kattaliklarning o’lchov birliklari, asosiy va h’osila birliklari



Download 2,75 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/152
Sana23.09.2021
Hajmi2,75 Mb.
#182589
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   152
Bog'liq
metrologiya standartlashtirish sertifikaciyalashtirish va sifat nazorati

Fizik kattaliklarning o’lchov birliklari, asosiy va h’osila birliklari 
  1960  yilda  bo’lib  o’tgan  O’lchovlar  va  tarozilar  bo’yicha  Bosh 
konferentsiya  tomonidan  Xalqaro  birliklar  tizimi  (Sİ)  qabul  qilingan.  Xalqaro 
birliklar tizimi (Sİ) ettita asosiy va ikkita qo’shimcha birliklarni o’z ichiga oladi. 
Fizik kattaliklarning asosiy birliklari sifatida quyidagilar qabul qilingan: uzunlik 
birligi - metr (m), massa birligi - kilogramm (kg), vaqt birligi - sekund (s), elektr 
toki kuchi  -  Amper  (A), termodinamik  h’arorat  -  Kelvin  (K), yorug’lik  kuchi  - 
Kandela  (kd),  modda  miqdori  -  mol  (mol);qo’shimcha  birliklar:  -  tekis  va 
fazoviy  birliklarni  o’lchash  uchun  mos  ravishda  radian  (rad)  va  steradian  (sr) 
(3.1-jadval).  Biroq  amaliyotda  burchaklarni  o’lchash  uchun  gradus  (1
0
=

/180 
rad),  minut  (1
`
=1
0
/60=

/10800  rad),  sekund  (1
``
=1
0
/3600=

/648000  rad)  h’am 
ishlatiladi. 
Sİ birliklar tizimi orqali barcha mexanik, elektr, magnit, akustik va yorug’lik 
parametrlarini, shuningdek ionli nurlanishlar tarmoqlarini va kimyo soh’asidagi 
parametrlarni o’lchash mumkin. 
  Xalqaro birliklar tizimi (Sİ) da h’osilaviy birliklar asosiy birliklardan fizik 
kattaliklar o’rtasidagi bog’lanishlar tenglamalari yordamida h’osil qilinadi (3.2 - 
jadval).  Masalan,  kuch  birligi  bo’lib  Nyuton  h’izmat  qiladi:  1N=1kg.m.s
-2

bosim birligi - Paskal: 1Pa=1kg

m
-1

S
-2
 va h’okazo.  
 
 
 
 
 
 
 


3.1 - jadval 

Download 2,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   152




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish