1-ma’ruza.” Elеktrotеxnika va elektronika” faniga Kirish

Om nızamı elektr shınjırına tiyisli tiykarǵı nızam bolıp, shınjırdaǵı tok hám kernew o’z-ara qanday qatnasta baylanısqanlıǵın ańlatadı. Bul nızamǵa ko’re tarmaqlanbaǵan berk shınjırdaǵı (konturdaǵı) tok EQK ke tuwrı proporsional, shınjırdıń tolıq qarsılıg’ına teris proporsional bolıp tabıladı. Usı nızamǵa qaray 1.4-su’wretde ko’rsetilgen elektr shınjırdaǵı tok to’mendegishe ańlatpalanadı:

Sonday eken, Ris qarsılıg’ında kernewdiń to’menlewi ol arqalı o’tken toktin’ usı qarsılıqqa ko’beymesine teń.

Bunnan

1.6-rasm

Kirxgof nızamları quramalı (eki hám odan artıq konturlı) elektr shınjırlardı esaplaw hám olardıń elektr jaǵdayların tolıq anıqlaw ushın xızmet etedi. Quramalı shınjırlar ushın tarmaq, túyin hám kontur túsinikleri qollanıladı. Tarmaq - elektr shınjırınıń belgili bir bo’legi bolıp, izbe-iz birlestirilgen qarsılıqlar (rezistorlar), energiya dárekleri hám taǵı basqalardan ibarat. Túyin - elektr shınjırınıń u’sh hám odan artıq tarmaqlarınń birlesken jeri. Kontur- shınjırınıń bir neshe tarmaqlarıdan ibarat jabıq jol. Mısalı, 1.6 –su’wrettegi elektr shınjırı bes tarmaq (bularda ekewiniń energiya deregi bar) ekew túyin hám toǵız konturdan ibarat.