1-Ma’ruza. Dasturlashga kirish, dasturlasning asosiy tushunchalari Reja

Amallar va operatorlar. O’zgaruvchilarning turlari ularda qanday ma’lumot saqlanishidan tashqari ular bilan qanday amallar bajarish mumkinligini ham ko’rsatadi:

int count;

cin >> count; // kiritish operatori >> butun sonni count obyektiga yozadi

string name;

cin >> name; // kiritish operatori kiritilgan satrni name o’zgaruvchisiga yozadi

int c2 = count+2; // + operatori ikki sonni qo’shadi

string s2 = name + " Jr. "; // + operator belgilar bilan to’ldiradi

int c3 = count–2; // - ikki sonni ayiradi

string s3 = name – "Jr. "; // xato: - operatori satrlar uchun aniqlanmagan.

Xato o’rnida biz kompiltatorning dasturni kompilyatsiya qilmasligini nazarda tutyapmiz. Kompilyator har bir o’zgaruvchiga qanday amallarni bajarish mumkinligini biladi va xato qilsihga yo’l qo’ymaydi. Lekin kompilyator qaysi o’zgaruvchilarga qanday amallarni bajarish mumkinligi haqida bilmaydi va quyidagidek be’mani xatolarga yo’l qo’yib beradi:

int age = –100;

Ko’rinib turibdiki, inson manfiy yoshga ega bo’la oilmaydi, lekin hech kim bu haqida kompilyatorga aytmadi, shuning uchun bunday hollarda kompilyator hech qanday xatolik haqida habar bermaydi. Quyida eng ko’p tarqalgan turlar uchun amallar ro’yxati keltirilgan: