1 лаборатория иши «Ўзаксиз индуктив ғалтакнинг магнит майдон индукциясини ўлчаш»

Ишни бажариш тартиби 
Тажрибанинг схемаси 4-расмда келтирилган.
4-расм. Тажриба схемаси 
Индуктив ғалтакнинг магнит майдони индукциясини ўрганиш учун 
схемани йиғинг (4-расм). Бунинг учун ғалтакни ток манбига баласт резистор 
орқали уланг, магнит индукцияси катталигини ўлчовчи асбобни 

---

5 
(тесламетрни) уланг. Холл датчиги ўрнатилган кронштейнни Холл датчиги 
ғалтакнинг ўртасида бўладиган қилиб маҳкамланг. 
Ўлчашларни бажариш 
Индуктив ғалтак магнит майдон индукциясининг ток кучи I га 
боғлиқлигини ўрганиш
Тесламетрни ёқинг ва унинг кўрсаткичларини “УСТ.”0”” потенциометр 
билан нолга келтиринг. 
Ғалактдаги клеммаларни суриб, унинг узунлиги L ни 15 см га ростланг 
(ғалтакдаги шкалада 10 см ва 15 см позициялардаги клеммалар). 
Ғалтакдаги ток кучини 0 дан 3 А гача 0,3 А қадам билан орттириб бориб, 
I ток кучининг ҳар бир қиймати учун тесламетр ёрдамида B магнит майдон 
индукциясини ўлчанг.
Ўлчаш натижаларини жадвалга киритинг. 
№ 
I (A) 
B
eks
 (Tl) 
B
naz
 (Tl) 
1 
0,3 
2 
0,6 
3 
0,9 
4 
1,2 
5 
1,5 
6 
1,8 
7 
2,1 
8 
2,4 
9 
2,7 
10 
3 

 

---

6 
Индуктив ғалтак магнит майдон индукциясининг ғалтакнинг 
узунлиги L га боғлиқлигини ўрганиш
Тесламетрни ёқинг ва унинг кўрсаткичларини “УСТ.”0”” потенциометр 
билан нолга келтиринг. 
Ғалактдаги клеммаларни суриб, унинг узунлиги L ни 37 см га ростланг 
(ғалтакдаги шкалада 10 см ва 47 см позициялардаги клеммалар). 
Ғалтакдаги ток кучини 3 А га ростланг ва B магнит майдон 
индукциясини ўлчанг.
Ўлчашларни ғалтак узунлигининг бошқа қийматлари учун ҳам 
такрорланг (33, 29, 25, 21, 17, 13, 9 см), ҳар гал клеммаларни симметрик 
равишда икки томонлан 2 см га суринг.
Ўзингиз жадвал тузинг, L ва B ни ўлчаш натижаларини жадвалга 
киритинг.