1-лаборатория иши

Sun’iy tola – tabiiy yuqori molekulali moddalardan olingan kimyoviy tola.
Sintetik tola – sintetik yuqori molekulali moddalardan olingan kimyoviy tola.



1-rasm. Tolalarning sinflanishi
2-AMALIY MASHG’ULOT
PAXTA TOLASI SIFAT KO’RSATKICHLARINI KLASSYOR USULIDA ANIQLASH
Ishdan maqsad:
Klasser usuli bilan paxta tolasining shtapel uzunligini aniqlash.
Topshiriqlar:
Klasser - paxta tolasining uzunligini qo’lda aniqlovchi mutaxassisdir. Bu usulda tajriba uchun olingan namunadan massasi 6-10 g bo’lgan tola qatlami ikkala qo’lning bosh va ko’rsatkich barmoqlari orasiga 1-1,5 sm masofada joylashtiriladi.
Mao’kam qisilgan qatlam sekin-astalik bilan tolalar uzilishiga yo’l qo’ymay ikki qismga bo’linadi. o’ng qo’ldagi qism tashlab yuborilib, chap qo’ldagi qisilgan bo’lagidan ozod tolalar olib tashlanadi va bir vaqtda qisilgan tolalar uzunligi bo’yicha tekislanadi. o’ng qo’l bilan taramchadan uchlari 2-3 mm chiqib turgan tolalar tortib olinadi. Taramcha asta-sekinlik bilan tortiladi, natijada tolalar tekislanadi.
Shtapelni hosil qilish uchun 3-4 taram tolalarning bir uchi bitta chiziqqa keltirib bir-birining ustiga joylashtiriladi. Chap qo’ldagi qolgan tolalar tashlab yuboriladi va shu qo’l bilan o’ng qo’ldagi taram tolalari silliqlanib, qisilmagan bo’sh tolalar olib tashlanadi. So’ngra o’ng qo’ldagi shtapel chap qo’lga tola uchlarini tekisligini ta’minlab qaytadan joylashtiriladi. Tayyorlangan taramning shtapel uzunligi shu klassyor tomonidan standart namunalardan (etalonlardan) tayyorlangan taramlar bilan solishtirib aniqlanadi yoki shtapelning o’rtasidan chizg’ichda o’lchanadi. Klasser usulida uzunlikni aniqlash uchun ikki marta shtapel tayyorlanadi va uzunligi o’lchanadi. Agar natija ishonchlilik ehtimoli 0,8 bo’lganda, ikkita o’lchovning orasidagi farq 0,5 mm dan farqli chiqsa, uchinchi bor shtapel tayyorlanib uzunligi o’lchanadi. Yakuniy natija qilib uchta o’lchashning o’rtachasi olinadi.