1. Korrupsiya tushunchasi va mazmun-mohiyati. Korrupsiya paydo bo‘lishining ijtimoiy-iqtisodiy zaminlari va kuchayishining sabablari

Odob-axloq qoidalarini buzganlik uchun javobgarlik

Davlat xizmatchisi tomonidan Odob-axloq qoidalarining buzilishi uni qonun hujjatlarida belgilangan tartibda javobgarlikka tortish uchun asos bo‘lishi mumkin.

Davlat xizmatchisi tomonidan Odob-axloq qoidalariga rioya etilishi attestatsiyalar o‘tkazishda, yuqori va boshqa lavozimlarga tayinlash uchun kadrlar zaxirasini shakllantirishda hisobga olinadi.

Odob-axloq qoidalari normalarining buzilishlari maxsus tarkibiy bo‘linma yoki Odob-axloq komissiyasi tomonidan ko‘rib chiqiladi.

Odob-axloq komissiyasi, maxsus tarkibiy bo‘linma mavjud bo‘lmagan taqdirda, davlat organi xodimlaridan kamida 5 kishidan iborat tarkibda tuziladi. Odob-axloq komissiyasining maqsadi, vazifalari, funksiyalari, huquqlari, javobgarligi va uning faoliyatini tashkil etishning boshqa masalalari davlat organi tomonidan tasdiqlangan Odob-axloq komissiyasi to‘g‘risidagi Nizomda belgilanadi.

Odob-axloq qoidalarining buzilishi holatlarini maxsus tarkibiy bo‘linma yoki Odob-axloq komissiyasi tomonidan ko‘rib chiqish natijalari bo‘yicha intizomiy yoki boshqacha tarzdagi qoida buzilishlarining mavjudligi (mavjud emasligi) to‘g‘risida xulosa chiqariladi. Ayni vaqtda davlat organi rahbarining ko‘rib chiqishiga qoidalar buzilishini sodir etgan davlat xizmatchisini javobgarlikka tortish to‘g‘risida taklif kiritiladi. Yo‘l qo‘yilgan qoida buzilishining xarakterini hisobga olgan holda, Odob-axloq komissiyasi davlat xizmatchisiga nisbatan Odob-axloq qoidalarining buzilishiga yo‘l qo‘ymaslik to‘g‘risidagi ogohlantirish bilan cheklanishi mumkin.

Davlat xizmatchilari o‘zlari yo‘l qo‘ygan qoida buzilishi, qoida buzilishining ko‘rib chiqilishi jarayoni haqida axborotni olish va o‘zini himoya qilish uchun dalillarni taqdim etish, shuningdek davlat organining qarorlari yuzasidan belgilangan tartibda shikoyat qilish huquqiga ega.
“Uzbekiston Respublikasi adliya organlari va muassasalari xodimlariniig odob-axlok kondalari” O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirining 55-um -sonli buyrug‘i bilan 2016 yil 30 martida tasdiqlangan.

Xujjatning Umumiy qoidalari belgilangandek: 1. O‘zbekiston Respublikasi adliya organlari va muassasalari xodimlarining kasb etikasi qoidalari axloq-odob normalariga rioya qilgan holda, adliya organlari va muassasalarining oldiga qo‘yilgan vazifalarni qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshirishga yo‘naltirilgan qoidalardan iborat bo‘lib, O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi markaziy apparati, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Adliya vazirligi, viloyatlar va Toshkent shahar adliya boshqarmalari hamda ularning tarkibiy tuzilmalari, Normativ-huquqiy hujjatlarning amalga oshirilishi ustidan monitoring qilish markazi, Sud qarorlarini ijro etish, sudlar faoliyatini moddiy-texnika jihatidan va moliyaviy ta’minlash departamenti, YUristlar malakasini oshirish markazi, X.Sulaymonova nomidagi Respublika sud-ekspertiza markazi, Toshkent Davlat yuridik instituti, Toshkent yuridik kolleji mansabdor shaxslari va xodimlariga (bundan buyon matnda - tegishlicha adliya organlari va adliya organlari xodimlari deb yuritiladi) nisbatan tatbiq etiladi.

2. Adliya organlari xodimlari qonun ijodkorligi va huquqni qo‘llash sohasida yagona davlat siyosatining amalga oshirilishini hamda O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlari bilan mustahkamlangan inson huquq va erkinliklarining himoya qilinishini ta’minlashga, huquqiy davlat barpo etish va fuqarolik jamiyatini shakllantirishga xizmat qiladi.

3. Kasb etikasi qoidalariga amal qilish majburiyati xodim adliya organlariga ishga qabul qilingan kundan e’tiboran, u bilan tuziladigan mehnat shartnomasi hamda korxonada o‘rnatiladigan ichki mehnat tartibi qoidalariga rioya qilish majburiyatidan kelib chiqadi.