1. Кириш. Маълумотлар тармоқларининг ривожланиши

1. Кириш. Маълумотлар тармоқларининг ривожланиши.
Маъруза режаси:
1. Асосий атамалар ва таърифлар.
2. Маълумот узатиш тармоқларининг ривожланиш тарихи
3. Интернет тарихи
4. Ўзбекистонда АКТнинг ривожланиш тарихи


1. Маълумотлар тармоқлари
Маълумот узатиш тизими - бу ташкилотнинг ИТ-инфратузилмасининг битта тизимида маълумотларни шундай тизимлар ўртасида узатиш, шунингдек учинчи томон тизимлари билан маълумот алмашиш учун мўлжалланган тизим. Бир қарашда, бундай таъриф оддий кўриниши мумкин. Бироқ, маълумотларни узатиш тизимлари бошқа техник тизимлар учун ҳам, умуман ташкилотда юз берадиган бизнес-жараёнлар учун ҳам катта аҳамиятга эга.
Маълумот узатиш тизимлари деярли барча йирик ва ўрта корхоналар, шунингдек бизнесни бошқариш учун замонавий ечимлардан фойдаланадиган кичик компаниялар фаолиятининг асосий техник таркибий қисмидир. Ҳар йили маълумотлар узатиш тизимлари тизим қурилмалари ўртасида ҳам, охирги фойдаланувчилар ўртасида ҳам маълумотларни узатиш учун универсал восита ролини кучайтирмоқда. Аммо, тизимнинг универсаллиги қанчалик катта бўлса, унга юқори талаблар қўйилади (бу ҳақда кейинги маърузаларда билиб оламиз).
Компьютер маълумотларини узатиш тармоқлари ахборот инқилобининг натижасидир ва келажакда асосий алоқа воситаларини шакллантириши мумкин. Компьютерларни тармоқдаги бирлаштириш тенденциясининг дунё миқёсидаги тенденцияси бир қатор муҳим сабабларга боғлиқ, масалан, ахборот хабарларини узатишни тезлаштириш, фойдаланувчилар ўртасида тезкор маълумот алмашиш, иш жойидан чиқмасдан хабарларни қабул қилиш ва узатиш, дунёнинг исталган жойидан исталган маълумотларни дарҳол олиш имконияти ва бошқалар. Турли хил дастурлар остида ишлайдиган турли ишлаб чиқарувчиларнинг компьютерлари ўртасида маълумот алмашинуви.
Тармоқ компьютерларининг афзалликлари қуйида келтирилган.
Ресурсларни алмашиш сизга ресурслардан тежамли фойдаланиш имконини беради, масалан, босиб чиқариш ускуналари, ташқи сақлаш мосламалари, модемлар ва бошқалар каби периферик қурилмаларни бошқариш учун барча уланган иш станцияларидан.
Маълумот алмашиш, маълумотларга муҳтож бўлган периферик ишларнинг маълумотлар базаларига кириш ва бошқариш имкониятини беради.
Дастурий таъминотни ажратиш бир вақтнинг ўзида марказлаштирилган, илгари ўрнатилган дастурий таъминотдан фойдаланиш қобилиятини таъминлайди.
Тармоққа киритилган бошқа тизимлар томонидан маълумотларни қайта ишлаш учун ҳисоблаш қувватидан фойдаланишни таъминлайдиган процессор ресурсларини ажратиш. Берилган имконият шундан иборатки, мавжуд ресурслар дарҳол "тўкилмайди", лекин ҳар бир иш станциясида мавжуд бўлган махсус процессор орқали.
Одатда дастурий таъминот серверида олдиндан ўрнатилган дастурий таъминотни бир нечта фойдаланувчилардан фойдаланиш.
Компьютер тармоқлари ва замонавий техник воситалар асосида масофадан маълумот узатиш бу телекоммуникация. Бу ерда маълумот турли хил шаклларда бўлиши мумкин: товушлар, рақамли сигналлар, тасвирлар ва босма сўзлар. Бу жадал ривожланаётган алоқа соҳаси. Энг кенг тарқалган телекоммуникация тармоғи Интернетдир.