1. Kimyo fani nimani o’rganadi?

Cu + 2H₂SO₄= CuSO₄+SO₂ + 2H₂O
Cu⁰  -2 ®Cu⁺²  2 1
S⁺⁶ -2 e ® S⁺⁴  2 1

CuSO₄+Zn=ZnSO₄+Cu

Zn⁰ -2e → Zn⁺² 2 1

Cu⁺²  +2e  ® Cu⁰ 2 1

35.Ichkimolekulyaroksidlanish-qaytarilishreakstiyalarinitushuntiring.  Ichki molekulyar-oksidlanish qaytailish reaksiyalarida oksidlovchi va qaytaruvchi
Bitta molekulani o’zida lekin har xil element atomlari ba’zan bir xil element
atomlari ham bo’lishi mumkin:
2KNO₃=2 KNO₂+ O₂
4HNO₃=4NO₂+2H₂O+O₂
2 Ba(NO₃)₂=2BaO+4NO₂+O2
(NH₄)₂Cr₂O₇=Cr₂O₃+N₂+H₂O
2HgO= 2Hg+O₂
2KClO₃=2KCl+3O₂

36.Disproporstiyalanishlioksidlanish-qaytarilishreakstiyalarinitushuntiring. Disproporsiyalanish yoki o’z-o’zidan oksidlanish –qaytarilish reaksiyalari
Molekula tarkibidagi bir xil element atomoning oksidlanish darajasi ham ortadi, ham kamayadi:
3K₂MnO₄+2H₂O=2KMnO₄+MnO₂+4KOH
3KCIO=2KCI+KCIO₃
3HNO₂=HNO3+2NO+H₂O
Na₂SO₃=3Na₂SO₄+Na₂S
6NaOH+3S=2Na₂S+Na₂SO₃+3H₂O
2KOH+CI₂=KCI+KOCI+H₂O
6KOH+3CI₂→5KCI+KCIO₃+3H₂O

37.Davriyqonun Kimyoviy elementlar davriy sistemasi (boshqa nomlari: Davriy jadval, Mendeleyev davriy sistemasi) — kimyoviy unsurlarni ularning atom raqami, [[elektron konfiguratsiyasi]fig ] va davriy takrorlanuvchi kimyoviy xossalariga asoslangan holda jadval shaklida tasvirlashdir. Unsurlar unda atom raqamlari (protonlari soni) oshib borishi tartibida joylashgan

38.Atom kristallpanjara ) Atomli kristall panjara - kristall panjara tugunlarida atomlar joylashadi. 

Xossalari - Kristall panjara tugunlarida atomlar tutadi. Bog’lanishi puxta kovalent.
Suyuqlanish va qaynash t
0

39.Molekulyarkristallpanjara molekulya kristal panjara –kristall panjara tugunlarida molekulalar joylashadi. 

хзщзшщз
Xossalari - Kristall panjara tugunlarida molekula tutadi, Bog’lanishi kovalent, Suyuqlanish
va qaynash t

40.Ionlikristallpanjara Ion kristall panjara - kristall panjara tugunlarida ionlar joylashadi. M; osh tuzi NaCl da

1 ta Na ni 6 ta xlor 1 ta xlorni 6 ta Na ionlari o’rab turadi.


Xossalari - Kristall panjara tugunlarida ionlar tutadi. Bog’lanishi ionli. Suyuqlanish va
qaynash t
0

41.Bog’lanishenergiyasi Bog’lanish energiyasi — atomlar orasidagi bog’ni uzish uchun talab etiladigan minimal energiya miqdori bilan o’lchanadi.
Molekulalardagi bog’larni energetik jihatdan tavsiflash uchun ulardagi elektronlar zichligining atomlar orasida taqsimlanishini va elektronlarning energetik sathi haqidagi ma’lumotlarga asoslanish kerak.

42.Bog’ uzunligi  Kimyoviy bog'ning uzunligi r harfi bilan 

belgilanib, A (nm)da ifodalanadi. Bog'ning uzunligi deb, kimyoviy 
bogManishning hosil boMishida ishtirok etgan atomlar yadrolari 
o ‘rtasidagi masofa tushuniladi. Vodorod molekulasidagi H —H 
bogMning uzunligi /{H—H) = 0,074 nm. Uchta gaz molekulasini 
ko'radigan boMsak chapdan o ‘ngga tomon kimyoviy bogManish 
energiyasi kamayadi, uzunligi esa ortadi.
43.Bog’ningyo’naluvchanligi Elektron bulutlarning shakli har xil bo’lgani uchun ularning bir-birini qoplashi ham har xil usullarda bo’ladi. Elektron bulutlarning qoplanishi va simmetriyasiga qarab bog’lar - sigma ( s-s), pi ( -p) va delta ( d -d) bog’larga bo’linadi.
s - s bog’lanish o’zaro birikuvchi atomlar orasida birgina valent chiziq bilan tasvirlanadigan yakka bog’lanish hosil bo’lganda s elektron bulutlarning o’zaro qoplanish fazosi atom markazlarini tutashtiruvchi chiziqda yotsa hosil bo’ladi.
p - p bog’lanishda elektron bulutlarning qoplanish fazosi atom markazlarini tutashtiruvchi chiziqni ikki tarafidan yotadi .
d - d bog’lanishda to’rttala elektron bulutlarning qoplanishidan hosil bo’ladi.
s -orbitallarning elektronlari sigma bog’lanishda ishtirok etadi.

H₂ ® H - H

44.Bog‘ tartibi (karraliligi)

45.Gibridlanishnima? Masalan , BeF₂ molekulasini olsak. Har bir ftor atomi bittadan juftlashmagan elektronlarga ega. Bu elektron kovalent bog’ hosil qilishda ishtirok etadi. Berilliy atomi qo’zg’almagan holatda juftlashmagan elektronlarga ega emas. Berilliy atomi qo’zg’algan holatga o’tganda 2s holatda 1 elektronga va 2r holatda 1 elektronga ega bo’lib bu elektron bulutlarning qo’shilishidan sp gibridlanish yuzaga keladi. Shunday qilib, berilliy xlorid molekulasi chiziqli tuzilishga ega. Valent bog’lar orasidagi burchak 180 ^o .
46.disperssistemalarnima? Dispers sistemalar - ikki yoki undan ortiq fazalarning tekis tarqalgan mayda zarralaridan tuzilgan geterogen sistemalar. Odatda, fazalardan biri uzluksiz dispersion muhit hosil qilib, boshqa fazalar (bir yoki bir nechta dispersion fazalar) esa shu muhitda mayda kristallar, qattiq amorf zarralar, tomchilar yoki pu-fakchalar shaklida bir tekis tarqaladi
47.Eritmanima? Eritma — bu moddaning maʼlum temperatura taʼsiridagi suyultirilgan , erish va qaynash nuqtalari o‘rtasidagi holatdir.
Qoidaga ko‘ra, amaliyotda, eritmalar qatoriga, kimyoviy reaksiya natijasida suyuq agregat holatda, normal sharoitda esa asosan qattiq agregat holatida bo‘lgan moddalar kiritiladi. Masalan, suyuq suv va spirt, suyultirilgan gazlar garchi ular eritma atamasiga taʼrifda keltiriladiganidek fizik va kimyoviy xossalariga ko‘ra suyuq bo‘lsada, eritmalar qatoriga kiritilmaydi.

48.Foizlikonsentratsiya  foiz konsentratsiyasi bu aralashmaning yoki eritmaning yuz qismidagi eruvchan moddaning nisbatini ifodalash usuli. Shuni ta'kidlash kerakki, ushbu "qismlar" massa yoki hajm birliklarida ifodalanishi mumkin. Ushbu kontsentratsiya tufayli eritmaning tarkibi ma'lum bo'lib, u toza birikmadan farqli o'laroq doimiy emas
49.Molyarkonsentratsiya Molyarlik yoki molyar konsentratsiya bir litr eritmada erigan moddaning mol miqdorini koʻrsatadi Molyar konsentratsiya eritmaning hajmi orqali erigan moddaning massasini yoki molini topish uchun qoʻllanadi.

50.Normal konsentratsiya Normal konsentratsiyani (CN) o‘lchov birligi N (normal)dir. Normal kon-sentratsiyada eritma hajmini l da o‘lchanadi.