1§. Jamiyatni axborotlashtirish va kompyuterlashtirish muammolari

Kashfiyotning nomi
Kashf etilgandan to amaliyotga keng tadbiq qilinguncha o’tgan davr
Qog’oz	1000 yil
Bug’ mashinasi	80 yil
Telefon	50 yil
Samolyot	20 yil
Tranzistor	3 yil
Elektron mikrosxemalar	6 oy

2.2. Axborot texnologiyalari va ularning vazifalari
Informatikaning barcha usullari va vositalari iste’molchiga zamonaviy axborot texnologiyalari orqali etib keladi. Zamonaviy axborot texnologiyalari deganda, zamonaviy hisoblash texnikalari, aloqa uzatish vositalari hamda elektron xotiralash vositalari yordamida axborotlashtirish xizmatini ko’rsatishning zamonaviy vositalari tushuniladi.
Hozir jahonda xilma - xil axborot texnologiyalari faoliyat ko’rsatmokda. Ularning ayrimlari uzoq yillar mobaynida rivojlantirilib, takomillashtirilib kelingan texnologiyalar bo’lsa, ayrimlari esa hayotimizga keyingi yillar mobaynida kirib keldi.
Jamiyatimizda kompyuter texnologiyalariga bo’lgan ehtiyoj qanchalik kuchli bo’lmasin, uning talablariga mos keluvchi zamonaviy texnologiyalarni yaratishga faqat keyingi yillardagina imkon tug’ildi. Bunga o’tgan asrimizning so’nggi choragida jahon fan va texnikasida qo’lga kiritilgan quyidagi yutuqlar asos bo’ldi:
1. Axborotlar oqimini maxsus dasturlar yordamida qayta ishlovchi qudratli kompyuterlar va elektron qurilmalar yaratildi;
2. Kompyuter o’qiy oladigan hamda katta hajmdagi axborotlarni o’zida saqlay oladigan xotiralash vositalari (magnit, optik va lazer disklar, magnit lentalar, mikroformalar va h.k.) yaratildi;
3. Axborotlarni er yuzining istalgan nuqtasiga tez va ishonchli etkazib beruvchi aloqa vositalari (telefon, telegraf, radio, televidenie, aloqa uzatish to’rlari, kosmik aloqa vositalari va h.k.) yaratildi.
Albatta bu yutuqlar o’z-o’zidan qo’lga kiritilmadi. Ularning zaminida olimlarning hamda muhandis-texnik xodimlarning asrlar davomida olib borgan izlanishlari, kashfiyot va ixtirolari yotibdi. Bunday kashfiyot va ixtirolarning eng asosiylari 2.2-jadvalda keltirilgan.
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, zamonaviy kompyuter texnologiyalari qudratli hisoblash texnikasi, aloqa uzatish to’rlari, axborotlarni saqlash va aks ettiruvchi elektron qurilmalar hamda ularni boshqaruvchi dasturiy vositalarning umumlashmasi sifatida vujudga keldi.
SHuning uchun ham, hozirgi axborot texnologiyalari asosan ikkita tarkibiy qismdan: qurilmaviy (hardware) hamda dasturiy (software) ta’minotlardan tashkil topgan.