1. iqtisodiyotga kirish


Qaysi korxonalar ishlab chiqarishda qatnashmoqlari va ishlab chiqarishlarini qay yo‘sinda tashkil etishlari lozim. Mahsulotlarni qanday ishlab chiqarish lozim?



Download 20,98 Mb.
bet34/396
Sana27.01.2022
Hajmi20,98 Mb.
#412331
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   396
Bog'liq
Турсунов иқтисодиёт асослари маърузалар

Qaysi korxonalar ishlab chiqarishda qatnashmoqlari va ishlab chiqarishlarini qay yo‘sinda tashkil etishlari lozim. Mahsulotlarni qanday ishlab chiqarish lozim?

Iqtisodiy nuqtayi nazaridan yuqori samara beradigan texnologiyalarni qo‘llashni xohlaydigan va bunga qodir bo‘lgan firmalar ishlab chiqarishni amalga oshirishlari kerak. Ma’lumki, iqtisodiy samaradorlik ishlab chiqarish omillariga va ularga bo‘lgan narxlarga bog‘liqdir. Faraz qilamiz, qiymati 100 ming so‘m bo‘lgan mahsulotni ishlab chiqarish imkonini beruvchi ikki turdagi texnologiyalar mavjud. Birinchi turdagi texnologiya’ni qo‘llaganda ishlab chiqarish harajatlari 70 ming so‘mga ikkinchi texnolgiya’ni qo‘llaganda 90 ming so‘mga teng bo‘ladi. Bunda birinchi turdagi texnologiya’ni tadbirkor tanlaydi, chunki korxonalar katta hajmda foydani ta’minlab beruvchi samarali texnologiya’ni qo‘llashga harakat qiladilar. Tadbirkor unumliroq va arzonroq texnologiyalarni ishlab chiqarish jarayoniga qo‘llashga harakat qiladi.

3. Ishlab chiqarilgan mahsulot qanday qilib iste’molchilar o‘rtasida taqsimlanishi kerak? Ishlab chiqarilgan mahsulotni taqsimlash muammosida bozor tizimi ikki yoqlama o‘rin tutadi. Umuman olganda har qanday mahsulot iste’molchilar o‘rtasida ularninig daromadlari, to‘lash qobiliyatidan kelib chiqqan holda taqsimlanadi. Masalan, mahsulot 200 ming so‘m turadi, uni to‘lay olgan inson mahsulotni iste’mol qilishga sotib oladi, puli yo‘q yoki yetmagan inson u mahsulotni sotib ololmaydi. Insonni to‘lash qobiliyati uning olgan daromadiga bog‘liqdir. O‘z navbatida pul daromadi ularning resurslar bozoriga yyetkazib bergan resurslar miqdori va narxiga bog‘liq. Shunday qilib, bozor iqtisodiyotida ishlab chiqarilgan mahsulot va xizmatlar insonlarning daromadlariga qarab taqsimlanadi.

Uy xo‘jaliklarining daromadlarini shakllanishida resurslarga narx asosiy o‘rin tutadi. Iste’molchi o‘zining daromadi doirasida mahsulot va xizmatlarni sotib oladi. Biroq, xarid qilish jarayonida u mahsulot va xizmatlarni bir-biriga solishtiradi va sifatli, ammo narxi pastroq bo‘lganlarini sotib oladi. Demak, mahsulot narxi iste’molchilarning xarajatlar tarkibini shakllantirishda asosiy o‘rin tutadi.


Download 20,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   396




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish