1-Әмелий жумыс Топырақ жумысларының тийкарғы түрлери. Суўғарыў каналын қурыў жумыслары

1-Әмелий жумыс
Топырақ жумысларының тийкарғы түрлери. Суўғарыў каналын қурыў жумыслары

0. 
   Каналдың қурылыс кесе-кесимин сызыў
   

Каналдың қурылыс кесе-кесими, тапсырмада берилген басланғыш мағлыўматлар:

H_өс – грунттың шөп өсетуғын қатламы, м;
h – канал тереңлиги, м;
b – канал ултанының кеңлиги, м;
m – канал қаптал қыялық коэффициенти;
L – канал узынлығы, м;
h₁ – биринши (төменги) қатлам гурунты қалыңлығы яки жер асты суўының тереңлиги, м;
h₂ – екинши (жоқарғы) қатлам грунты қалыңлығы, м;
- дамбалар жайласыўы;
бойынша, 1:100 ден 1:500 ге шекем болған масштабда, А4 (№11) өлшемли миллиметрленген қағазға төмендеги тәртипте сызылады:
- миллиметрленген қағаз ортасынан канал вертикаль көшери өткериледи;
- өткерилген көшер еки тәрептен b/2 ге тең аралық ажыратылады;
- b/2 аралықтың еки шетки точкаларынан жоқарыға қарап канал тереңлиги – h аралығы, қырқып алынатуғын өсимлик өсетуғын қатлам есапқа алган ҳалда ажыратылады;
- канал тереңлиги – h тың жоқары точкаларынан оң ҳәм шеп тәрепке канал қапталының горизонталь проекциялары (mh- аралығы) ажыратылады;
- кесе-кесимдеги төменги ҳәм жоқарғы қатлам грунтлары қалыңлығы көрсетиледи ҳәм бунда жоқарғы қатлам грунты қалыңлығы төмендегише есапланады:
h₂ = h – h₁ , м
Жоқарыда келтирилген әмеллер орынланыўы нәтийжесинде канал кесе-кесими қурылады ҳәм жойбар өлшемлери қойылады (2.1- сызылма.). Канал қурылыс профилин қурыў болса, канал бойынша жумыслар көлеми есапланғаннан, дамбалар жойбарланғаннан кейин оларды канал қапталларында жайластырыў менен даўам еттириледи.

Канал кесе-кесими

Жумыс көлемин анықлаў.

Есаплаў графикалық жумысында суў хожалығы қурылысында гүзетилиўи мүмкин болған, яғный өсимлик өсетуғын қатлам барлыгы, жер асты суўларының тереңлиги, трассада ҳәр түрли грунт ќатламлары (бир яки еки қатлам) есапқа алынып, бежерилиўи керек болған жумыс көлемлери есапланады. Есаплаўларды әпиўайыластырыў мақсетинде салыстырма көлемлер есабынан (1 метр узынлықтағы (1му) көлемлерден) пайдаланылады ҳәм толық көлемлерди табыў ушын салыстырмалы көлемлер канал узынлығына көбейтириледи, яғный: